Mỗi Tôn Tượng đều có những ý nghĩa giáo dục khác nhau, do đó khi muốn thờ cúng Ta Bà Tam Thánh, ta cần hiểu rõ về các ngài để có thể nhìn được ý nghĩa giáo dục to lớn của các ngài. Có thể hiểu ý nghĩa của Tôn tượng Ta Bà Tam Thánh theo nghĩa sau:
1. Về tượng Phật Thích Ca Mâu Ni
Thích Ca trong Thích Ca Mâu Ni là nhân từ, thờ tôn tượng Thích Ca Mâu Ni chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về lòng nhân từ, học cách sống yêu thương người khác, giữ tâm đại từ đại bi để đối đãi với mọi người. Ở thế giới này, chúng ta vốn dĩ thiếu đi tâm từ bi, do đó khi Phật thị hiện ở thế giới này, ngài muốn cho chúng ta đề xướng tâm Nhân từ. Ngoài ra, trong danh hiệu của ngài còn có thêm chữ “Mâu Ni”, trong tiếng Phạn nghĩa là Tịch diệt, tức là tịch tĩnh, thanh tịnh, tiêu trừ tất cả vọng tưởng, tạp niệm trong tâm.Thông thường, khi chúng ta nghĩ đến Phật như thế nào thì ngài sẽ hiện lên trong tâm trí chúng ta như thế ấy. Tuy nhiên, đa phần hiện nay các Tôn tượng Phật Thích Ca thường có tóc búi to hoặc có cụm xoắn ốc, ngài mặc áo cà sa hoặc áo choàng qua cổ, đầu có nhục kế, mắt mở ba phần tư. Phật Thích Ca Mâu Ni thường ngồi trên toà sen, tay bắt ấn thiền, ấn kim cương hiệp chưởng hoặc ấn chuyển pháp luân.
Khi chúng ta thờ tượng Phật, hiểu danh hiệu ngài, ngày ngày ngắm tượng ngài, đảnh lễ, chiêm bái sẽ giúp chúng ta khởi phát tâm nhân từ, tiêu trừ tạp niệm, vọng tưởng. Chúng ta cũng sẽ học được cách giữ tâm thanh tịnh, thoát khỏi buồn đau, tai hoạ, phát hiện ra chân lý cuộc sống, buông bỏ tham sân si mạn. tượng Phật chính là thờ vị sư trưởng lớn của chúng ta, ngài giúp chúng ta tận diệt phiền não, tìm được hạnh phúc chân thật, thoát khỏi nghiệp báo luân hồi.
2. Về tượng Quan Thế Âm Bồ Tát
Quan Thế Âm Bồ tát là biểu tượng đặc trưng cho từ bi và trí tuệ, là tượng trưng của tình thương bao la vô bờ bến. Ngài được chứng phép nhĩ căn viên thông, có khả năng nghe thông suốt hết thảy âm thanh của vũ trụ, là vị Thánh nhân có hạnh nguyện từ bi, cứu khổ cứu nạn, là chỗ dựa tâm hồn cho những người đang cần tình thương, sự cảm thông, che chở bảo hộ.Thờ Tôn tượng Quan Thế Âm Bồ Tát sẽ giúp chúng ta khởi lòng đại bi, hưởng an lạc, yên bình, đoạn trừ phiền não lo âu. Ngài có thể hoá hiện thân Phật, thân quỷ dạ xoa, la sát để độ chúng, cứu khổ độ sinh. Ngài là thị giả trợ tuyên chánh pháp của Đức Phật, có thể nghe được âm thanh của chúng sanh xưng danh hiệu mình khiến họ được giải thoát.
Trong nhân gian, thờ cúng ngài sẽ giúp chúng ta tránh được tai vạ, thoát khỏi nguy hiểm. Ngoài ra, ngài cũng được phụ nữ không còn cầu tự. Khi thờ tượng Phật Quan Âm, chúng ta cần nhớ đến những hạnh nguyện và sự từ bi của ngài, tâm nguyện hỗ trợ chúng sinh và tâm nguyện độ thoát chúng sinh vượt qua khổ nạn.
3. Về tượng Địa Tạng Bồ tát
Theo kinh Địa Tạng Bản Nguyện, những ai chí tâm quy y, chiêm ngưỡng, cúng dường, tô vẽ hình tượng hoặc đảnh lễ Bồ tát Địa Tạng, trong cuộc sống hiện tại sẽ có thể được tiêu trừ tai nạn, tiêu trừ bệnh tật, tội chướng; được quỷ thần hộ vệ; thoát khỏi hiểm nguy; được trí huệ lớn và mau chóng hoàn thành được những ước nguyện lớn. Đối với kiếp sau, chúng ta có thể có được thân xinh đẹp, thoát khỏi thân nữ và kiếp nô lệ.Ngoài ra, Địa Tạng Bồ tát còn là vị bồ tát biểu pháp cho tinh thần hiếu đạo. Ngài có một nguyện vọng lớn là khi nào Địa Ngục chưa trống thì chưa thành Phật, khi nào chúng sanh chưa được đồ thề thì chưa chứng Bồ Đề. Ngài được Đức Phật phó chúc ở cõi Ta Bà thực hiện tâm nguyện cứu độ chúng sanh khổ nạn.
4. Ý nghĩa biểu pháp
Khi thờ tôn tượng Ta Bà tam Thánh, chúng ta hướng tâm về Đức Phật Thích Ca Mâu Ni, ngài thị hiện ở cõi Ngũ trược ác thế để giáo hóa chúng sanh. Chúng ta học những gì ngài dạy, ngài làm và buông bỏ hết tham sân si mạn. Khi nhìn sang tượng Quan Thế Âm Bồ tát, chúng ta sẽ nhớ đến hạnh nguyện cao cả của Ngài, sự từ bi, tâm nguyện rộng lớn của ngài là những gì chúng ta cần học theo. Khi thấy tượng Địa Tạng Bồ Tát, chúng ta sẽ nghĩ đến Hiếu đạo, cái gốc căn bản để làm người, từ đó mở rộng tâm lượng đến hư không giới pháp.Cách thờ cúng Ta Bà Tam Thánh
Mỗi một hình tướng của Phật, của Bồ Tát đều mang ý nghĩa biểu pháp vô cùng to lớn. Phật không có hình tướng cụ thể cố định, chúng ta nghĩ về ngài thế nào thì ngài sẽ hiện lên trong tâm trí ta thế ấy. Khi thờ cúng Ta Bà Tam Thánh, gia chủ cần lưu ý một số vấn đề sau:- Việc thờ phụ chư Phật, Bồ tát là cách mà chúng ta thể hiện lòng tri ân với Tam bảo, mối quan hệ giữa chúng ta và Ta Bà Tam Thánh là mối quan hệ giữa thầy và trò. Do đó, chất liệu hay kích thước tượng to nhỏ không quá quan trọng, phụ thuộc vào không gian thờ phụng, khả năng tài chính và tâm nguyện của mỗi người.
- Không cần quá đặt nặng về kích thước hay chất liệu tượng, quan trọng là tấm lòng sự thành kính, cái tâm của gia chủ đối với Phật, với Bồ tát.
- Khi thờ phụng, bạn cần nhớ đặt tôn tượng Thích Ca Mâu Ni Phật ở giữa, tượng bồ tát ở hai bên. Ngoài ra, có thể đặt tượng hai vị bồ tát dưới tượng Phật một bậc đề đề cao vị trí độc tôn của Đức Thế Tôn.
- Khi thờ Phật, chỉ nên thờ không quá ba tượng, việc thờ quá nhiều tượng sẽ gây thiếu hài hòa, mất cân bằng.
- Bàn thờ tượng Ta Bà Tam Thánh nên được đặt ở trung tâm ngôi nhà, chọn độ cao thích hợp, phía sau tượng không có cửa sổ và không chọn các gian phòng có phòng khác đè lên để thờ cúng.
- Khi chọn tượng Phật, nên gọi là thỉnh Phật và Bồ Tát về, không nên gọi là mua vì các ngài không phải là món đồ mà chúng ta có thể mua bán. Để thỉnh tượng đúng cách, tốt nhất gia chủ nên đến các ngôi chùa lớn để được các thầy hướng dẫn thỉnh tượng đúng cách, đủ lễ.
- Cần nhớ rằng Phật tức Buddha trong tiếng Phạn nghĩa là Giác, có 3 nghĩa gồm “tự giác”, “giác tha” và “giác hạnh viên mãn”, những gì ngài dạy chúng ta là mong chúng ta có thể giác ngộ và thoát khỏi kiếp báo luân hồi.
- Khi thờ tượng Phật, chúng ta nên dùng tâm cung kính và thờ như bình thường là được. Phải nhớ đảnh lễ đều đặn mỗi ngày, cung kính cúng dường; điều này sẽ giúp chúng ta mỗi ngày thu về một phần lợi ích, khiến cuộc sống chúng ta an lạc và viên mãn hơn.
ĐỒ THỜ ĐỨC HIỆP
