Câu " Chánh niệm là sống có kiểm soát và chịu trách nhiệm hành vi mình làm " — rất đúng, và rất thực.
Nếu hiểu sâu, đó chính là Phật pháp trong đời sống hằng ngày, không xa kinh, chẳng rời thiền.
Ta cùng nhìn cho rõ hơn nhé
Trong Phật học, đó gọi là Giới – Tâm hộ trì (Sati):
Tỉnh biết tức là Tuệ,
Không buông lung tức là Giới —
và chính ở đây, Phật pháp hiện hữu.
Vì Phật pháp không nằm trong ngôn từ, mà chính là lối sống có tỉnh giác.
Không cần tụng nhiều kinh, chỉ cần biết mình đang làm gì,
và chịu trách nhiệm về điều đó,
thì Tánh Biết đã vận hành,
Đạo đã hiển ngay trong đời thường.
Dưới đây là bài kệ ngắn – giản dị mà thâm vị, nói trọn tinh thần “Sống có kiểm soát và có trách nhiệm là Phật pháp”:
---
KỆ PHẬT PHÁP TRONG ĐỜI
Giữ thân, lời, ý sạch,
Biết rõ mỗi điều làm.
Tự chủ trong từng niệm,
Là Phật giữa đời phàm.
---
Bài kệ này nhắc nhẹ:
“Giữ thân, lời, ý sạch” – Giới
“Biết rõ mỗi điều làm” – Định
“Tự chủ trong từng niệm” – Tuệ
Và kết bằng “Phật giữa đời phàm” – Phật pháp ngay trong hiện tại, không xa vời.
Nếu hiểu sâu, đó chính là Phật pháp trong đời sống hằng ngày, không xa kinh, chẳng rời thiền.
Ta cùng nhìn cho rõ hơn nhé
I. “Sống có kiểm soát” — nghĩa là gì?
- Là tỉnh thức trước từng hành vi, lời nói, ý nghĩ.
- Không để tham, sân, si dẫn dắt,
- Biết dừng trước khi gây hại cho mình và người.

“Giữ tâm như người giữ ngựa,
ý khởi biết ngay, không chạy theo.”
Tỉnh biết tức là Tuệ,
Không buông lung tức là Giới —
và chính ở đây, Phật pháp hiện hữu.
II. “Có trách nhiệm với hành vi của mình”
- Là nhận rõ nhân và quả, biết rằng mỗi hành động đều gieo hạt.
- Không đổ lỗi cho ai, cũng không ỷ lại vào ai —
đó là hiểu nhân quả, sống chánh kiến.
“Tự mình làm điều ác,
Tự mình nhiễm ô.
Tự mình không làm ác,
Tự mình thanh tịnh.”
(Pháp Cú, kệ 165)
III. Vì sao nói: “Sống như thế chính là Phật pháp”?
Vì Phật pháp không nằm trong ngôn từ, mà chính là lối sống có tỉnh giác.
Không cần tụng nhiều kinh, chỉ cần biết mình đang làm gì,
và chịu trách nhiệm về điều đó,
thì Tánh Biết đã vận hành,
Đạo đã hiển ngay trong đời thường.
Nói ngắn gọn:
“Kiểm soát thân – khẩu – ý bằng tỉnh giác,
hành xử có trách nhiệm với nghiệp mình,
ấy là sống trong Phật pháp thực tiễn nhất.”
Dưới đây là bài kệ ngắn – giản dị mà thâm vị, nói trọn tinh thần “Sống có kiểm soát và có trách nhiệm là Phật pháp”:
---
KỆ PHẬT PHÁP TRONG ĐỜI
Giữ thân, lời, ý sạch,
Biết rõ mỗi điều làm.
Tự chủ trong từng niệm,
Là Phật giữa đời phàm.
---
Bài kệ này nhắc nhẹ:
“Giữ thân, lời, ý sạch” – Giới
“Biết rõ mỗi điều làm” – Định
“Tự chủ trong từng niệm” – Tuệ
Và kết bằng “Phật giữa đời phàm” – Phật pháp ngay trong hiện tại, không xa vời.