Ý tưởng bạn Viên Quang theo chủ trương của bạn về đạo Phật sẽ đưa ta về đâu? Theo chủ trương của bạn "đạo Phật chủ trương trung đạo.
Thật ra trung đạo chỉ là phương tiện được đức Phật sử dụng để phá chấp hai thái cực chủ thể và đối tượng.
Trung đạo dùng chỉ chung các phương pháp giảng dạy của Phật Thích-ca, là người tránh những cực đoan trong cách tu học.
Trung đạo cũng được xem là thái độ từ bỏ hai quan điểm cực đoan thế giới là trường tồn hay hoại diệt, thế giới là có (hữu) hay không có (vô).
Bản kinh này được gọi là kinh Chánh kiến (Kaccāyanagotta-sutta; Long Thọ [Nāgārjuna] gọi nó là Kātyāyanāvavādasūtra) và được đưa vào trong Tương ưng bộ (Samyutta-nikāya)2 và Tạp A-hàm.3 Bản kinh này, như được thấy trong Nikāya Pāli, là như sau:
“Trong khi Đức Thế Tôn ở tại Sāvatthi, Tôn giả Kaccāyana (Ca-chiên-diên) đến viếng thăm Ngài; và sau khi đảnh lễ Ngài, thầy ngồi xuống một bên. Sau khi ngồi xuống một bên, thầy bạch Đức Thế Tôn, “Bạch Đức Thế Tôn, con nghe cụm từ ‘chánh kiến, chánh kiến’. Vậy thế nào là chánh kiến?
Này Kaccāyana, thế giới này thường y cứ vào hai thái cực/cực đoan này: có (atthitā) và không có (n’tatthitā). Này Kaccāyana, ai với chánh trí tuệ thấy như chơn thế giới tập khởi, vị ấy không chấp nhận thế giới là không có. Này Kaccāyana, ai với chánh trí tuệ thấy như chơn thế giới đoạn diệt, vị ấy không chấp nhận thế giới là có.
Này Kaccāyana, chấp thủ phương tiện và bị thiên kiến trói buộc, phần lớn thế giới này là vậy. Và ai với tâm không trú trước, chấp thủ phương tiện ấy, không chấp thủ thiên chấp tùy miên ấy, không có chấp trước, không trú trước, vị ấy không có nghĩ: ‘Đây là tự ngã của tôi’. Khi khổ sanh thì xem là sanh, khi khổ diệt thì xem là diệt; vị ấy không có nghi ngờ, không có phân vân, không duyên vào ai khác, trí ở đây là của vị ấy. Cho đến như vậy, này Kaccāyana là ‘chánh tri kiến’.
Này Kaccāyana, ‘tất cả có’ (sabbaṃ atthi) là một cực đoan. ‘Tất cả không có’ (sabbaṃ n’tatthi) là cực đoan thứ hai. Xa lìa hai cực đoan ấy, này Kaccāyana, Như Lai thuyết pháp theo trung đạo. Vô minh duyên hành. Hành duyên thức... Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này tập khởi. Nhưng do ly tham, đoạn diệt vô minh một cách hoàn toàn, nên các hành diệt. Do các hành diệt nên thức diệt... Như vậy là toàn bộ khổ uẩn này đoạn diệt”.
Cụ thể là bạn vẫn còn chấp vào cái thấy là bạn thấy có bạn là chủ thể, có tôi là đối tượng, nhưng thật ra tôi với bạn có thấy nhau đâu?
Vả lại trong tâm đức Phật không thấy cái gì là mình là ta là chủ thể thì đức Phật chưa bao giờ có chủ trương gì với cảnh giới ngoài tâm ngài.
Kinh Lăng già nói: “Do tự tâm chấp trước, tâm hiện tợ cảnh bên ngoài, cảnh được thấy đó chẳng phải có thật."
Hãy lấy một ví dụ cụ thể và đơn giản. Tôi đang thấy cha tôi trước mắt. Tại sao nói cha tôi này là do thức biến chuyển?
Thức biến chuyển là sự chuyển đổi những tín hiệu điện từ mắt thành những hình ảnh ảo tưởng trong não bộ = đậu hũ.
Theo Duy Thức Tông, khi nói thấy vật thì vật đó không tồn tại độc lập bên ngoài tâm thức, mà nó là hiện tượng được tâm thức của bạn "biến" ra, hay biểu hiện thành, không có thực thể riêng biệt ngoài tâm.
Tôi dừng ở đây, vì tôi lạc chủ đề. Bạn có thể xoá nó.
