ăn để khỏe

doahoatam · 9 Thg 6 2011

<!--[if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> <w:Zoom>0</w:Zoom> <w:TrackMoves/> <w:TrackFormatting/> <w

unctuationKerning/> <w:ValidateAgainstSchemas/> <w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w

oNotPromoteQF/> <w:LidThemeOther>EN-US</w:LidThemeOther> <w:LidThemeAsian>ZH-CN</w:LidThemeAsian> <w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript> <w:Compatibility> <w:BreakWrappedTables/> <w:SnapToGridInCell/> <w:WrapTextWithPunct/> <w:UseAsianBreakRules/> <w

ontGrowAutofit/> <w:SplitPgBreakAndParaMark/> <w:EnableOpenTypeKerning/> <w

ontFlipMirrorIndents/> <w:OverrideTableStyleHps/> </w:Compatibility> <w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel> <m:mathPr> <m:mathFont m:val="Cambria Math"/> <m:brkBin m:val="before"/> <m:brkBinSub m:val="--"/> <m:smallFrac m:val="off"/> <m:dispDef/> <m:lMargin m:val="0"/> <m:rMargin m:val="0"/> <m:defJc m:val="centerGroup"/> <m:wrapIndent m:val="1440"/> <m:intLim m:val="subSup"/> <m:naryLim m:val="undOvr"/> </m:mathPr></w:WordDocument> </xml><![endif]-->

[FONT=&quot]Tất cả sinh vật trong thế giới nầy loài nào cũng có nhu cầu thiết yếu là ăn, chúng ta loài người cũng không ra khỏi. Người xưa có nói : “Nhơn dỉ thực vi tiên, quốc dỉ dân vi bổn ”còn nói: “có thực mới vực được đạo”. [/FONT]
[FONT=&quot]Thế nhưng trong sách xưa luận về bệnh cũng nói bệnh từ miệng vào. Những nguyên nhân gây bệnh có nhiều như: - Do ngoại cảm. Mưa nắng thất thường, nóng lạnh bất chợt, trúng thử, trúng phong, thời tiết không tốt sinh ra bệnh. [/FONT]
[FONT=&quot]- Do nội tâm không ổn: vui, buồn, giận, ghét, lo, sợ v. v. . .sinh ra bệnh. [/FONT]
[FONT=&quot]- Do thọ bẩm từ cha mẹ. [/FONT]
[FONT=&quot]- Do ăn uống không điều độ, dùng những thức ăn không phù hợp sinh bệnh. [/FONT]
[FONT=&quot]Nhưng nguyên nhân từ ăn uống vẫn nhiều hơn cả. [/FONT]
[FONT=&quot]Người ta thường nói: Heo là giống ăn tạp, nhưng ta ngồi tính kỹ heo ăn những thức như cám, chuối, rau muống, rau lang, ngày nay người ta muốn cho heo mau lớn cũng cùng lắm là cho thức ăn chế biến hỗn hợp vậy thôi. [/FONT]
[FONT=&quot]Con người chúng ta ăn uống rất nhiều, rất nhiều thứ như: [/FONT]
[FONT=&quot]Thịt: Nào là thịt heo, thịt bò, thịt trâu, thịt dê, thịt gà, thịt vịt, thịt ngỗng, thịt chim, thịt chuột, thịt rắn, ngay cả những con vật gần gủi chúng ta nhất như chó, mèo, thỏ v. v. . . chúng ta cũng ăn nốt. [/FONT]
[FONT=&quot]Những giống thủy sinh như: Cá, tôm, tép, cua bể, cua đồng, lươn, chạch, ếch nhái, ba ba, rùa, ốc, sứ, hến món nào cũng có người khen ngon. [/FONT]
[FONT=&quot]Ngay cả côn trùng như: Dế, bọ cạp, mối, nhộng tầm, . v. v. . . chúng ta cũng dùng hết. [/FONT]
[FONT=&quot]Ngoài ra chúng ta còn ăn ngũ cốc: gạo, lúa mì, đậu, mè v. v. . . [/FONT]
[FONT=&quot]Lại còn dùng rau, củ, trái, cả trên bờ lẫn dưới nước. [/FONT]
[FONT=&quot]Bao nhiêu những thứ như trên chưa đủ chúng ta còn chế biến ra những thứ gia vị như muối, đường, nước mắm, nước tương, bột nêm, bánh, mức, kẹo, rượu và còn nhiều thứ nữa kể không thể hết. . . [/FONT]
[FONT=&quot]Vậy thì nếu nói ăn tạp thì chúng ta là vua trong các loài ăn tạp. Chúng ta cho nhiều thứ vào bụng như thế thì khi bệnh làm sao biết được do thứ nào gây ra?
[/FONT]

tất cả các món ăn đều đem lại lợi ích cho chúng ta với điều kiện chế biến đừng quá cầu kỳ
[FONT=&quot] Mỗi một con vật đều có tính nết riêng, mỗi thứ thịt cũng có tính chất riêng khi chúng ta ăn vào mỗi thứ đi vào tạng phủ, cơ nhục của chúng ta cũng có sự hấp thụ riêng của nó, và mỗi thứ cũng tạo một ảnh hưởng riêng của nó. Nói về thịt của động vật, chúng tôi chưa nói đến tính chất riêng của từng loại thịt. Nhưng nói chung thịt của bất cứ con vật nào khi vào cơ thể chúng ta thì gan của chúng ta phải làm việc để chuyển hóa nó, tùy theo thứ thịt mà gan có chuyển hoá nhẹ nhàng hay không. Do vậy khi ăn thịt nhiều cơ thể chúng ta sẽ phải đối phó rất vất vả. Thời gian gần đây những thứ bệnh dịch càng lúc xuất hiện càng nhiều trên toàn cầu nhất là những bệnh từ loài vật ảnh hưởng tới loài người như: Bò điên, heo bò lở mồm long móng, cúm gia cầm, cúm heo, cá tôm có ghẻ v. v. . .Như vậy có lẽ đã đến lúc chúng ta nên bỏ bớt các thực phẩm từ thịt các sinh vật đi mà chỉ dùng thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, hay nói cách khác là ăn chay cho an toàn hơn. [/FONT]
[FONT=&quot]Nhưng ăn chay có bệnh không ? - Cũng không phải là không có, nếu không thì chư Tăng Ni đã không cần uống thuốc. Vậy ăn thế nào để ít bị bệnh? [/FONT]
[FONT=&quot]Ăn uống cần phải thích hợp và điều độ. Cơ thể chúng ta mỗi người mỗi khác, người nóng, người lạnh, người bình thường. Thực phẩm cũng có loại nóng, loại lạnh, loại trung bình. [/FONT]
[FONT=&quot]Cái khó của chúng ta là làm thế nào để phân biệt được thế nào là nóng, thế nào là lạnh ở trong cơ thể, cũng như trong thực phẩm? Đây là một điều rất khó mà phân biệt, vậy chúng ta đành phải trước hết căn cứ vào sách vở (tức dựa vào kinh nghiệm của người đi trướct) sau nữa là dựa vào nhận thức của chính mình, rút kinh nghiệm từ thực tế để lập ra một phương thức điều dưỡng tốt nhất cho chính mình. [/FONT]
[FONT=&quot]Cơ thể chúng ta khi cảm thấy nóng bức, không sợ gió, không sợ nước, khó ngủ, táo bón (tức phân khô khó đi, nhiều ngày không đi tiêu) , miệng khô hoặc đắng, đi tiểu vàng, ít nuớc, da nổi mụn hoặc nhọt. Những biểu hiện đó trong cơ thể bình thường không do bệnh khả năng là do nóng. [/FONT]
[FONT=&quot]Khi chúng ta sợ gió hoặc sợ nước, giấc ngủ trì trệ, tiêu lỏng, tiểu nhiều, nước tiểu trắng, miệng nhạt, chán ăn khả năng là do bị lạnh. Nhưng muốn biết chính xác còn phải căn cứ vào mạch nữa, ở đây thuộc lĩnh vực chuyên môn phải do thầy thuốc giỏi mới nhận định chính xác được. [/FONT]
[FONT=&quot]Thực phẩm mỗi thứ cũng có tính chất riêng của nó chúng ta phải căn cứ vào hình dáng, màu sắc tính vị của từng thứ mà phán đoán. * [/FONT]
[FONT=&quot]Nội kinh nói: Hành mộc ứng vào cơ thể ở tạng là gan, ở cơ thể là gân khai khiếu ở mắt, ở biểu hiện là giận cho nên giận quá hại gan. Những rau quả có màu xanh, hình dáng có gai, có lông, vị chua là ứng vào hành Mộc nên đa số là vào gan. [/FONT]
[FONT=&quot]Hành Hoả ứng vào hiện tượng là màu đỏ, vị đắng. Vào cơ thể thuộc về mạch, tạng tim, khai khiếu ở lưỡi, biểu hiện là vui cho nên nói vui quá hại tim. Những thực phẩm màu đỏ, vị đắng phần nhiều đi vào tim. [/FONT]
[FONT=&quot]Hành Thổ ứng vào hiện tượng là màu vàng, vị ngọt. Vào cơ thể thuộc về thịt, ở tạng là Tỳ, khai khiếu ở miệng biểu hiện là suy nghĩ, nghĩ nhiều quá thì hại Tỳ. Những thực phẩm màu vàng, hoặc vị ngọt phần nhiều đi vào Tỳ. [/FONT]
[FONT=&quot]Hành Kim ứng vào hiện tượng là màu trắng, vị cay. Vào cơ thể thuộc về da lông, tạng phổi, khai khiếu ở mũi, biểu hiện là ưu phiền, ưu phiền nhiều hại phổi. Thức ăn có màu trắng, vị cay đi vào phổi. [/FONT]
[FONT=&quot]Hành Thủy ứng vào hiện tượng là màu đen, vị mặn. Vào cơ thể thuộc về xương, tạng thận, khai khiếu ở tai, biểu hiện là sợ, sợ quá thì hại thận. Thực phẩm có màu đen, vị mặn đi vào thận. [/FONT]
[FONT=&quot]Trên đây là khái niệm về sự tương ứng của 5 hành đối với cơ thể chúng ta và thực phẩm. [/FONT]
[FONT=&quot]Rau củ có tính nóng thì có: ớt, gừng, tiêu, hành, tỏi, kiệu, hẹ, rau răm, rau quế, húng cây, hồi hương v. v. . . [/FONT]
[FONT=&quot]Rau củ có tính lạnh như: Cải bẹ trắng, cải bẹ xanh, cải bắp dài (cải bắc thảo), bí đao, dưa leo, củ sắn, rau má, dừa xiêm v. v. . . [/FONT]
[FONT=&quot]Các thứ rau củ có tính mát hoặc bình thường như: bắp cải, củ cải đỏ, củ cải trắng (tính hơi bốc lên, và phá khí), bông cải, rau ngót, rau mồng tơi, rau dền, rau muống, rau nhúc (hơi ấm), rau đay (mát, tư âm), bí đỏ. Khoai mỡ, khoai lang, khoai mì, bắp. [/FONT]
[FONT=&quot]Các thứ rau thơm thường bốc lên, hoặc đem ra ngoài da. [/FONT]
[FONT=&quot]Ngũ cốc thì có: - Các thứ đậu như: đậu đen tính mát đi vào thận, ăn nhiều làm đau lưng, mỏi; đậu trắng tính thấp đi vào tỳ, ăn nhiều có thể đi lỏng, mỏi; đậu xanh tính lạnh ăn nhiều có thể đau bụng khó tiêu. Đậu nành nhiều đạm nhưng tính mát, dễ gây thấp, ăn nhiều đầy bụng, sôi ruột, mỏi. Tất cả các thứ đậu khi ăn vào thường gây cảm giác miệng lưỡi không sạch là do tính thấp của nó. [/FONT]
[FONT=&quot]Gạo thì có gạo tẻ và nếp, gạo tẻ có nhiều tinh bột, gạo nếp lại thêm nhiều đường vì vậy nếp không thể ăn nhiều sẽ gây trệ. [/FONT]
[FONT=&quot]Ngoài ra lúa mì, lúa mạch cho ta nhiều nhiệt lực hơn gạo. [/FONT]
[FONT=&quot]Mè tính mát nhiều dầu làm nhuận Phế nhuận trường. Nhưng cũng không thể ăn nhiều được. [/FONT]
[FONT=&quot]Tất cả thực phẩm đối với chúng ta đều có lợi nếu chúng ta dùng vừa đủ và đúng lúc, khi chúng ta dùng thức ăn nào chúng ta cũng nên nghe lại xem món đó đi vào cơ thể ta có tác dụng như thế nào. Có khi món ăn nầy thích hợp với ta nhưng khi thời tiết thay đổi thất thường, hoặc khi dùng chung với món nào đó sẽ sinh ra trở ngại cho sức khoẻ. Vì vậy khi ăn uống chúng ta cũng cần để ý cách phối hợp cho có lợi. Như khi ăn món lạnh phải phối hợp với món nóng ví dụ: khi ăn cải bẹ xanh thường người ta đập một nhánh gừng cho vào nước. Nấu canh hẹ với đậu hủ non. Cá trê chiên dầm nước mắm gừng, những thứ đạm nhiều, khó tiêu dùng chung với củ riềng, củ hành, tiêu ớt, xả. [/FONT]
[FONT=&quot]Món ăn cũng giống như thuốc khi chế biến có thể làm thay đổi phần nào tính chất ví dụ: gạo rang lên rồi mới nấu cháo làm cho món cháo nhẹ hơn, dễ tiêu hơn, thức ăn hoặc nướng, hoặc chiên cũng bớt đi tính chất lạnh của nó. [/FONT]
[FONT=&quot]Một món ăn hoặc một vị thuốc nếu muốn đi vào thận chúng ta cho muối vào; nếu muốn vào gan chúng ta cho vị chua vào, nhưng nếu chúng ta dùng chua nhiều sẽ làm nước chua bao tử tăng cao làm xót và có thể loét bao tử. Muốn khống chế nước chua ta dùng vị đắng, hoặc chát vì Hoả khắc Mộc mà đắng là vị của Hoả, chua là vị của Mộc. Vị đắng sẽ vào tim nhưng nếu dùng đắng nhiều có thể làm cho tim thắt lại lúc đó ta dùng vị ngọt để khắc chế nó . (Nội kinh nói: Tâm khổ cấp, cấp thực cam dỉ hoản chi) là nghĩa nầy. [/FONT]
[FONT=&quot]Khi lên một thực đơn cho một bữa ăn cũng cần nên phối hợp hợp lý. Ví dụ món canh rau có tính chất mát thì phải an với món chiên có xả có ớt, hoặc món kho với gừng hoặc xả, hoặc món ram mặn mặn cay cay. Món canh khoai mỡ cũng vậy mặc dù khoai mỡ không lạnh nhưng rất cần nhiệt lực và chất than để tiêu hoá nên phải nêm rau thơm và nhiều tiêu. [/FONT]
[FONT=&quot]Món canh chua nấu phải đủ ngọt, đủ chua, đủ mặn, đủ cay thì nồi canh mới ngon và ăn đỡ bệnh. [/FONT]
[FONT=&quot]Nếu buổi sáng ăn canh chua thì buổi chiều tuyệt đối không ăn canh khoai hoặc ngược lại cũng vậy, nếu không khi yếu bụng sẽ dễ đi tiêu chảy. [/FONT]
[FONT=&quot]Bí đỏ là món ai cũng nói bổ dưỡng trí não, nhưng nếu dùng nhiều sẽ bị thấp và sự bảo vệ bên ngoài mặt da (vệ khí) sẽ kém do vậy dễ bị trúng gió và bầm ngoài mặt da (vi ti quản dễ bể). [/FONT]
[FONT=&quot]Bí xanh tức bí đao tính lạnh ăn nhiều sẽ lạnh bụng lạnh thận, đi tiểu nhiều. Nhưng khi trời oi bức 1 bát canh bí sẽ làm người ta thấy mát mẻ dễ chịu. [/FONT]
[FONT=&quot]Các thứ củ thường đi vào thận như củ cải, củ dền, củ su hào, củ sen v. v . . . vì vậy dùng nhiều củ có tính lạnh sẽ đi tiểu nhiều và đau lưng. [/FONT]
[FONT=&quot]Trong mỗi món thực phẩm cũng có sự quân bình âm dương của nó vì vậy như, bầu, bí, mướp khi ăn chúng ta nên để vỏ vì bên trong là âm chủ bung ra, bên ngoài là dương chủ bóp vào, nếu ta bỏ vỏ sẽ làm mất sự cân bằng của nó. [/FONT]
[FONT=&quot]Gạo cũng vậy, lớp cám bên ngoài là dương, ruột bên trong là âm, nếu chúng ta chỉ ăn gạo trắng thì thiếu phần dương, nhưng nếu chỉ ăn gạo lức thì khó tiêu được lớp vỏ ngòai và làm cho gầy đi. Vì vậy tốt nhất là dùng mỗi ngày một buổi cháo gạo lứt là tốt. [/FONT]
[FONT=&quot]Về vị Nội kinh nói “tân cam phát tán vi dương, toan khổ dũng tiết vi âm” ( Cay, ngọt phát tán là dương; chua, đắng làm ói, làm tiêu chảy là âm) [/FONT]
[FONT=&quot]Món ăn cũng tuỳ theo mùa mùa nóng bức thì dùng món mát, mùa lạnh thì dùng món ấm. Nhưng khi trời nóng, cái nóng của cơ thể cũng đưa ra ngoài, bên trong sẽ dễ bị lạnh vì vậy khi trời nóng dễ bị bệnh tiêu chảy nên khi ăn uống cũng phải cẩn trọng. [/FONT]
[FONT=&quot]Ngoài tính vị ra món ăn khi đụng vào cho cảm giác lạnh cũng ảnh hưởng đến cơ thể không ít. Cơ thể chúng ta nhiệt độ trung bình khoảng 37 độ C. Khi ta cho một món ăn hay thức uống quá lạnh vào cơ thể, tất sẽ tạo ra sự kích thích như khi ta cầm một cục nước đá khi bỏ ra ta thấy bàn tay nóng và đỏ lên. Nếu kích thích thường xuyên tất nhiên sẽ mang lại hậu quả không tốt. Vì thế tốt nhất là chúng ta nên uống nước âm ấm tương đương với nhiệt độ cơ thể chúng ta. [/FONT]
[FONT=&quot]Tóm lại, tất cả các món ăn đều đem lại lợi ích cho chúng ta với điều kiện chế biến đừng quá cầu kỳ, cho thêm những chất phụ gia cho mau mềm, cho giòn, cho ngọt thái quá. Nhưng dùng phải đúng, phải hợp với chúng ta. Nếu không biết thế nào là hợp, là đúng, là đủ thì tốt nhất nên dùng vừa phải, không dùng liều lượng quá nhiều, hoặc nhiều lần, hoặc thường xuyên. Hay nhất là chúng ta phải biết lắng nghe phản ứng trong cơ thể chúng ta. Hôm nay ăn món canh chua bụng mình như thế nào, hoặc ăn canh rau cảm giác ra sao, ăn món ngó sen xào hoặc gỏi có bị đau lưng không, lâu dần chúng ta sẽ rút được kinh nghiệm: món này đối với mình hơi lạnh đây, hoăc món này ăn vào tiêu hoá hơi khác thường, hoặc món này ăn vào cho mình thấy khoẻ, nhu động ruột tốt v. v. . . [/FONT]
[FONT=&quot]Trái cây cũng thế tuỳ loại nóng lạnh, người xưa nói: bưởi tiêu, quýt nhiệt, cam hàn hoàn toàn chính xác. Chúng ta cứ dùng rồi chiêm nghiệm thì biết. Quả xoài tính nóng, quả thơm hay dứa cho ta cảm giác bức rức nóng nếu ăn nhiều. Quả lê, nhãn, dưa hấu, dừa xiêm, thanh long tính lạnh. Ngoài ra đa số tính chất trung bình nhưng chúng ta cũng phải tự mình chiêm nghiệm để tìm món ăn phù hợp đem lại sức khỏe và không gây bệnh. [/FONT]
[FONT=&quot]Các thứ chè, bánh, kẹo cũng đem lại lợi ích cho cơ thể nếu chúng ta dùng đúng lúc đúng chỗ. [/FONT]
[FONT=&quot]Trên đây là đại khái những gì tôi biết được qua sự học hỏi, qua sách vở, và nhất là qua kinh nghiệm dân gian, qua kinh nghiệm của chính bản thân mình, tôi xin trình bày để mọi người cùng phán đoán, cùng thảo luận để làm cách nào vừa có thể ăn ngon mà không ngại bệnh tật. [/FONT]

[FONT=&quot]Lương Y Nguyễn thị Kiều Oanh[/FONT]

[FONT=&quot][/FONT]

ăn để khỏe

doahoatam

Registered

Chủ đề tương tự

TOP 5 Tài Thí

Bài mới nhất

Chia sẻ trang này