TÔN KÍNH & TÁN THÁN TAM BẢO
Thành phố Xá vệ ngập tràn toàn bệnh khổ và tai họa. Vài đệ tử Phật nhân du hành ghé lại thành phố, chư vị thấy toàn dân bịnh khổ, tâm từ rung động tức thì tìm cầu Phật Đà, khẩn cầu Ngài cứu họ thoát tai ương.
Bấy giờ Phật Đà nhắm Xá vệ đi tới cùng đoàn đệ tử. Đến nơi, Thế Tôn có chư Tăng theo hầu, đi quanh đô thị bảy vòng, vừa đi vừa tuyên thuyết bài Kinh Tam Bảo, lễ tất Ngài mới vào thành an nghĩ. Sau buổi lễ, toàn dân Xá vệ thoát bệnh khổ và tai họa, tâm họ trở lại an tỉnh.
KINH TAM BẢO - RATANASUTTA
Yānīdha bhūtāni samāgatāni,
Bhummāni vā yāniva antalikkhe.
Hạng Bhūta là Chư Thiên ngự trên địa cầu, hoặc hạng Bhūta là Chư Thiên ngự trên hư không thế giới, mà đến hội họp nơi đây.
Sabbeva bhūtā sumanā bhavantu,
Athopi sakkacca suṇantu bhāsitaṃ.
Cầu xin tất cả hạng Bhūta ấy, mở lòng từ thiện, và đem lòng thành kính mà nghe Phật ngôn.
Tasmā hi bhūtā nisāmetha sabbe,
Mettaṃ karotha mānusiyā pajāya,
Divā ca ratto ca haranti ye baliṃ.
Tất cả chư bhūta được nghe kinh PARITTA rồi, nên mở lòng Bác ái đối với chúng sanh, thuộc về nhơn loại, là những người hằng đem của bố thí đêm ngày không dứt.
Tasmā hi ne rakkhatha apamattā,
Yaṃkiñci vittaṃ idha vā huraṃ vā,
Saggesu vā yaṃ ratanaṃ paṇītaṃ,
Na no samaṃ atthi Tathāgatena.
Vì đó, các Ngài chẳng nên lãnh đạm, cầu xin hộ trì những người ấy. Tài sản trong thế gian nầy, hoặc trong thế giới khác hoặc trân châu quý trọng trên Thiên thượng. Cả tài sản và trân châu ấy, cũng chẳng sánh bằng Đức Như Lai.
Idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Phật nầy như trân châu quý báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Khayaṃ virāgaṃ amataṃ paṇītaṃ,
Yadajjagā Sakyamunī samāhito.
Đức Giáo-chủ SAKYAMUNI là bậc thanh tịnh, đại ngộ các pháp diệt trừ phiền não, dứt khỏi tình dục, là Pháp bất diệt, là Pháp cao thượng.
Na tena dhammena samatthi kiñci.
Chẳng có chi sánh bằng Pháp ấy.
Idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ.
Pháp-Bảo nầy như trân châu quý báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Yaṃ Buddhaseṭṭho parivaṇṇayī suciṃ.
Đức Phật cao thượng hằng khen ngợi Pháp Thiền định (SAMĀDHI) là Pháp trong sạch.
Samādhimānantarikaññamāhu.
Các bậc Trí tuệ, đã giảng giải về Pháp Chánh Định là Pháp sanh quả theo thứ tự.
Samādhinā tena samo na vijjati.
Thiền định khác chẳng thể sánh bằng.
Idampi dhamme ratanaṃ paṇītaṃ.
Pháp-Bảo nầy như trân châu quý báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Ye puggalā aṭṭhasataṃ pasatthā,
Cattāri etāni yugāni honti,
Te dakkhiṇeyyā Sugatassa sāvakā.
Những hạng tu hành có 8 bậc, mà các Thiện trí thức đã ngợi khen, các bậc ấy đều là Thinh Văn, đệ tử của Đức SUGATO [9], các Ngài đáng thọ lãnh những vật thí, của người tin lý nhân quả đem đến dâng cúng.
Etesu dinnāni mahapphalāni.
Những sự bố thí đến các bậc (DAKKHIṆEYYA PUGGALĀ) [10], là việc bố thí được kết quả rất nhiều hạnh phúc.
Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Tăng nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Ye suppayuttā manasā daḷhena,
Nikkāmino Gotamasāsanamhi.
Các bậc Thánh nhơn trong giáo Pháp của Đức Chánh-Biến-Tri hiệu GOTAMA [11], đã hành theo lẽ chánh rồi có lòng bền chắc, chẳng còn ái dục.
Te pattipattā amataṃ vigayha,
Laddhā mudhā nibbutiṃ bhuñjamānā.
Các bậc Thánh nhơn ấy đã chứng quả A-LA -HÁN, đã nhập Niết-bàn, đã tắt lửa phiền não, và đã hưởng đạo-quả rồi.
Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Tăng nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Yathindakhìlo paỉhaviư sito siyà,
Catubbhi vātebhi asampakampiyo.
Cột cừ đã đóng cứng dưới đất, dầu gió 4 phương cũng không lay động, thế nào.
Tathūpamaṃ sappurisaṃ vadāmi,
Yo ariyasaccāni avecca passati.
Người hay suy xét thấy các Pháp Diệu-Đế, Như Lai gọi người ấy là bậc Thiện Trí Thức, hạng không tham nhiễm các Pháp thế gian, ví như cột cừ kia vậy.
Idampi sanghe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Tăng nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Ye ariyasaccāni vibhāvayanti.
Các bậc Thánh nhơn thấy rõ các Pháp Diệu-Đế.
Gambhīrapaññena sudesitāni,
Kiñcāpi te honti bhusappamattā,
Na te bhavaṃ aṭṭhamamādiyanti.
Mà Đức Như Lai có Trí tuệ thậm-thâm đã giảng dạy đứng đắn. Các bậc Thánh nhơn ấy dầu có dể duôi, cũng chẳng thọ sanh đến kiếp thứ 8, là chẳng luân hồi quá 7 kiếp.
Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Tăng nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Sahāvassa dassanasampadāya,
Tayassu dhammā jahitā bhavanti,
Sakkāyadiṭṭhi vicikicchitañca,
Sīlabbataṃ vāpi yadatthi kiñci.
Bậc được chứng đạo-quả Tu-Đà-Hườn, thì đã dứt khỏi 3 phép chướng ngại thường có là Thân Kiến, Hoài Nghi và Giới Cấm Thủ.
Catūhapāyehi ca vippamutto,
Cha cābhiṭhānāni abhabbo kātuṃ
Bậc Tu-Đà-Hườn đã thoát khỏi cả 4 đường dữ, không còn phạm 6 điều ác, là 5 tội đại nghịch, và cách xu hướng theo ngoại-đạo.
Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Tăng nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Kiñcāpi so kammaṃ karoti pāpakaṃ,
Kāyena vācāyuda cetasā vā,
Abhabbo so tassa paṭicchadāya.
Nếu bậc Tu-Đà-Hườn vô tâm phạm điều tội lỗi do thân, khẩu, ý, các Ngài cũng chẳng giấu giếm.
Abhabbatā diṭṭhapadassa vuttā.
Nết hạnh của bậc đã thấy đạo quả Niết-bàn, bậc không có thể giấu kín nghiệp dữ, mà Đức Phật đã giảng dạy rồi.
Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Tăng nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Vanappagumbe yathā phussitagge,
Gimhānamāse paṭhamasmiṃ gimhe,
Tathūpamaṃ dhammavaraṃ adesayi,
Nibbānagāmiṃ paramaṃ hitāya.
Pháp cao thượng mà đức Chánh-Biến-Tri đã giảng giải, là Pháp có thể tiếp dẫn chúng sanh đến Niết-bàn, cho được sự lợi ích cao thượng. Pháp ấy ví như cây trong rừng, sanh chồi trong đầu mùa hạn.
Idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Phật nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Varo varaññū varado varāharo.
Đức Chánh-Biến-Tri là bậc cao thượng, Ngài suốt thông Pháp cao thượng, Ngài thí Pháp cao thượng, Ngài đem đến Pháp cao thượng.
Anuttaro dhammavaraṃ adesayi.
Ngài là bậc vô thượng, đã diễn thuyết các pháp cao thượng.
Idampi buddhe ratanaṃ paṇītaṃ.
Đức Phật nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Khīṇaṃ purāṇaṃ navaṃ natthi sambhavaṃ.
Nghiệp cũ của các bậc Thánh nhơn đã dứt hẳn rồi, nghiệp mới cũng chẳng phát sanh.
Virattacittāyatike bhavasmiṃ,
Te khīṇabījā avirūḷhichandā.
Các bậc Thánh nhơn nào đã chán nãn trong việc thoát sanh. Hạt giống đã đoạn tận, lòng dục không tăng trưởng.
Nibbanti dhīrā yathāyampadīpo.
Là bậc có Trí tuệ thường được viên tịch cũng như ngọn đèn tắt vậy.
Idampi saṅghe ratanaṃ paṇītaṃ
Đức Tăng nầy như trân châu quí báu cao thượng.
Etena saccena suvatthi hotu.
Tôi xin thành thật, cầu được phát sanh thạnh lợi.
Yānīdha bhūtāni samāgatāni,
Bhummāni vā yāniva antalikkhe,
Tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ,
Buddhaṃ namassāma suvatthi hotu.
Hạng Bhūta nào là Chư Thiên ngự trên địa cầu, hoặc hạng Bhūta nào là Chư Thiên ngự trên hư không, mà đến hội họp nơi đây, xin đồng cùng chúng tôi làm lễ Chư Phật, là các đấng Giáo Chủ đã được chứng quả giống nhau, mà Chư Thiên cùng nhơn loại thường hay cúng dường, cầu xin được phát sanh thạnh lợi.
Yanīdha bhūtāni samāgatāni,
Bhummāni vā yāniva antalikkhe,
Tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ,
Dhammaṃ namassāma suvatthi hotu.
Hạng Bhūta nào là Chư Thiên ngự trên địa cầu, hoặc hạng Bhūta nào là Chư Thiên ngự trên hư không, mà đến hội họp nơi đây, xin đồng cùng chúng tôi làm lễ các Pháp đã có giống nhau, mà Chư Thiên cùng nhơn loại thường hay cúng dường, cầu xin được phát sanh thạnh lợi.
Yānīdha bhūtāni sāmāgatāni,
Bhummāni vā yāni va antalikkhe,
Tathāgataṃ devamanussapūjitaṃ,
Saṅghaṃ namassāma suvatthi hotu.
Hạng Bhūta nào là Chư Thiên ngự trên địa cầu, hoặc hạng Bhūta nào là Chư Thiên ngự trên hư không, mà đến hội họp nơi đây, xin đồng cùng chúng tôi làm lễ Chư Tăng đã có giống nhau, mà Chư Thiên cùng nhơn loại thường hay cúng dường, cầu xin được phát sanh thạnh lợi.
(Tỷ kheo Hộ Tông/Theravada, Việt dịch)
...
Bài Kinh Tam Bảo vốn là một trong các bổn kinh mà các Tỷ kheo thọ trì trước khi ly rời Tăng đoàn sống cô thân ẩn dật nơi hoang vắng để thực hành Thiền na và rất phổ biến ở các nước theo truyền thống Nam phương Thượng tọa bộ vì có oai lực rất lớn bởi được tuyên ngôn bằng chính Phật Âm của Đấng Vô thượng Chánh đẳng giác làm rung động cả tam thiên đại thiên thế giới và ngay lúc đó mọi chư thiên đều hội tụ, lắng nghe, phụng hành và tán thán nên là áo giáp Tam Bảo giúp Phật tử an nhiên giữa đời biến động, tang thương và khổ nạn khi thọ trì bổn kinh này. Nam-mô Bổn Sư Thích Ca Mâu-ni Phật
Trừng Hải