Trích đăng Truyền Đăng Lục Quyển 4

Bài 41.

Thiền sư Pháp Dung 法融 (594-657 Tây lịch).

Ngài là môn đệ của Tứ tổ Đạo Tín, Sơ Tổ Thiền phái Ngưu Đầu.

Gốc người Duyên Lăng, Nhuận Châu, họ Vi; năm 19 tuổi đã học thông Kinh sử, nhơn xem bộ Kinh Đại Bát Nhã, Ngài thâm nhập Giáo lý Tánh Không. Một hôm than thở :

_ Tứ Thư Ngũ Kinh chẳng có gì hay, Đạo Đức Kinh, Nam Hoa Kinh cũng chẳng giúp ta giác ngộ Chân Lý Phật Pháp, chỉ có giáo lý Bát nhã là cứu cánh giải thoát phàm trần.

Sư bèn vào ở ẩn núi Mao theo thầy xuất gia học đạo. Sau, Sư đến núi Ngưu-Đầu ở trong thất đá trên ngọn núi phía bắc chùa U-Thê. Lúc đó, có các loài chim tha bông đến cúng dường. Các loài thú dữ quanh quẩn bên Sư không ngớt.

Đời Đường niên hiệu Trịnh-Quán thứ tư (630 T.L.) Tứ Tổ Đạo Tín đang ở trên núi Phá-Đầu nhìn xem khí tượng, biết trên núi Ngưu-Đầu có bậc dị nhơn. Sư đích thân tìm đến núi nầy, vào Chùa U-Thê hỏi thăm những vị tăng rằng:

_ Ở đây có đạo nhơn chăng ?

Có vị tăng đáp: -Phàm là người xuất gia ai chẳng phải đạo nhơn ?

Sư hỏi: -Cái gì là đạo nhơn ?

Tăng im lặng không đáp được. Có vị tăng khác thưa:

_ Cách đây chừng mười dặm bên kia núi, có một vị sư tên Pháp-Dung, lười biếng đến thấy người chẳng đứng dậy chào, cũng không chấp tay, phải là đạo nhơn chăng ?

Tứ Tổ liền trèo núi đi tìm, thấy Pháp-Dung đang ngồi thiền trên tảng đá, dường như chẳng để ý đến ai.

Sư hỏi: -Ở đây làm gì ?

Pháp-Dung đáp: -Quán tâm.

_ Quán là AI quán ?, Tâm là cái gì ?

Pháp-Dung không đáp được, bèn đứng dậy làm lễ thưa: -Đại đức an trụ nơi nào?

Sư đáp: -Bần tăng không có chỗ ở nhất định, hoặc Đông hoặc Tây.

_ Ngài biết thiền sư Đạo-Tín chăng ?

_ Vì sao hỏi ông ấy ?

_ Vì nghe danh đức đã lâu, khao khát muốn đến lễ yết.

_ Không dám, Đạo-Tín là bần đạo đây.

_ Vì sao Ngài quan lâm đến đây ?

_ Vì tìm đến thăm hỏi ngươi, ở đây có chỗ nào nghỉ ngơi chăng ?

Pháp-Dung chỉ phía sau, thưa: -Riêng có cái am nhỏ.

Pháp-Dung liền dẫn Sư về am. Chung quanh am toàn loài cọp sói nằm đứng lăng xăng, Tứ Tổ giơ hai tay lên làm như sợ hãi, Pháp-Dung hỏi:

_ Ngài vẫn còn cái đó sao ?

Sư hỏi: -Cái đó là cái gì ?

Pháp-Dung không đáp được. Giây lát, Sư lại tấm đá của Pháp-Dung ngồi vẽ một chữ PHẬT (佛), Pháp-Dung nhìn thấy giật mình, không dám ngồi. Sư bảo:

_ Vẫn còn cái đó sao ?

Pháp-Dung không hiểu, bèn đảnh lễ cầu xin Sư chỉ dạy chỗ chân yếu. Sư bảo:

_ Phàm trăm ngàn pháp môn đồng về một tất vuông. Diệu đức như hà-sa thảy ở nơi nguồn tâm. Tất cả môn giới, định, huệ, thần thông biến hóa, thảy đều đầy đủ nơi tâm ngươi. Tất cả phiền não xưa nay đều không lặng. Tất cả nhơn quả đều như mộng huyễn, không có tam giới có thể ra, không có bồ-đề có thể cầu. Người cùng phi nhơn tánh tướng bình đẳng. Đại đạo thênh thang rộng lớn bặt suy dứt nghĩ. Pháp như thế, nay ngươi đã được không thiếu khuyết, cùng Phật không khác, lại không có pháp gì lạ. Chỉ tâm ngươi tự tại, chớ khởi quán hạnh, cũng chớ lóng tâm, chớ khởi tham sân, chớ ôm lòng lo buồn, rỗng rang không ngại, mặc tình tung hoành, chẳng làm các việc thiện, chẳng làm các việc ác, đi đứng ngồi nằm, mắt thấy gặp duyên thảy đều là diệu dụng của Phật. Vì vui vẻ không lo buồn nên gọi là Phật.

<!--[if gte mso 9]><xml> <w:WordDocument> <w:View>Normal</w:View> <w:Zoom>0</w:Zoom> <wunctuationKerning/> <w:ValidateAgainstSchemas/> <w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid> <w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent> <w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText> <w:Compatibility> <w:BreakWrappedTables/> <w:SnapToGridInCell/> <w:WrapTextWithPunct/> <w:UseAsianBreakRules/> <wontGrowAutofit/> </w:Compatibility> <w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel> </w:WordDocument> </xml><![endif]-->
Phu bá thiên pháp môn đồng quy phương thốn.Hà sa diệu đức tổng tại tâm nguyên. Nhất thiết giới môn định môn tuệ môn thần thông biến hoá tất tự cụ túc bất li nhữ tâm. Nhất thiết phiền não nghiệp chướng bản lai không tịch. Nhất thiết nhân quả giai như mộng ảo, vô tam giới khả xuất, vô bồ đề khả cầu, nhân dữ phi nhân tính tướng bình đẳng, đại đạo hư khoáng tuyệt tư tuyệt lự, như thị chi pháp nhữ kim dĩ đắc canh vô quyết thiểu, dữ
Phật hà thù canh vô biệt pháp. Nhữ đãn nhâm tâm tự tại, mạc tác quan hành, diệc mạc trừng tâm, mạc khởi tham sân, mạc hoài sầu lự. Đãng đãng vô ngại nhậm ý túng hoành, bất tác chư thiện bất tác chư ác. Hành trụ toạ ngoạ xúc mục ngộ duyên, tổng thị Phật chi diệu dụng, khoái lạc vô ưu, cố danh vi Phật.

夫百千法門同歸方寸。河沙妙德總在心源。一切戒門定門慧門神通變化。悉自具足不離汝心。一切煩惱業障本來空寂。一切因果皆如夢幻。無三界可出。無菩提可求。人與非人性相平等。大道虛曠絕思絕慮。如是之法汝今已得更無闕少。與佛何殊更無別法。汝但任心自在。莫作觀行。
亦莫澄心。莫起貪瞋。莫懷愁慮。蕩蕩無礙任意縱橫。不作諸善不作諸惡。行住坐臥觸目遇緣。總是佛之妙用快樂無憂。故名為佛。

Pháp-Dung thưa: -Tâm đã đầy đủ, cái gì là Phật ? cái gì là tâm ?

Tứ Tổ đáp: -Chẳng phải tâm thì không hỏi Phật, hỏi Phật thì chính là tâm.

Pháp-Dung thưa: -Đã không khởi quán hạnh, khi gặp cảnh khởi tâm làm sao đối trị ?

Tứ Tổ đáp: -Cảnh duyên không có tốt xấu, tốt xấu khởi nơi tâm, nếu tâm chẳng theo danh (tên),vọng tình từ đâu khởi ? Vọng tình đã chẳng khởi, chơn tâm mặc tình biết khắp. Ngươi chỉ tùy tâm tự tại, chẳng cầu đối trị, tức gọi là pháp thân thường trụ, không có đổi thay.

cảnh duyên vô hảo xú, hảo xú khởi ư tâm, tâm nhược bất cương danh, vọng tình tùng hà khởi, vọng tình kí bất khởi, chân tâm nhậm biến tri, nhữ đãn tùy tâm tự tại, vô phục đối trị, tức danh thường trụ pháp thân, vô hữu biến dị.

[FONT=&quot]境緣無好醜。好[/FONT][FONT=&quot]醜起於心。心若不彊名。妄情從何起。妄情既[/FONT][FONT=&quot]不起。真心任遍知。汝但隨心自在無復對治。[/FONT][FONT=&quot]即名常住法身[/FONT][FONT=&quot]無有變異。[/FONT]

Ta thọ pháp môn đốn giáo của Tổ Tăng-Xán, nay trao lại cho ngươi. Nay ngươi nhận kỹ lời ta, chỉ ở núi nầy sau có năm vị đạt nhơn đến nối tiếp giáo hóa.

Từ khi đắc pháp về sau, nơi pháp tịch của Sư Pháp Dung đại thạnh. Khoảng niên hiệu Vĩnh-Huy đời Đường (650-656 T.L) đồ chúng thiếu lương thực, Sư phải sang Đơn-Dương hóa duyên. Đơn-Dương cách núi Ngưu-Đầu đến tám mươi dặm, Sư đích thân mang một thạch (tạ) tám đấu, sáng đi chiều về để cúng dường ba trăm tăng. Như vậy, mà ngót ba năm, Sư cung cấp không thiếu. Quan Ấp Tể tên Tiêu-Nguyên-Thiện thỉnh Sư giảng Kinh Bát-Nhã tại chùa Kiến-Sơ. Thính giả vân tập. Sư giảng đến phẩm Diệt-Tĩnh, đất chấn động.

Bác-Lăng-Vương hỏi Sư: -Khi cảnh duyên sắc phát, không nói duyên sắc khởi; làm sao biết được duyên, muốn dứt cái khởi ấy ?

Sư Pháp Dung đáp: -Cảnh sắc khi mới khởi, Sắc cảnh tánh vẫn không, Vốn không người biết duyên, Tâm lượng cùng tri đồng, Soi gốc phát chẳng phát, Khi ấy khởi tự dứt, Ôm tối sanh hiểu duyên, Khi duyên, tâm chẳng theo, Chí như trước khi sanh, Sắc tâm không nuôi dưỡng, Từ không vốn vô niệm, Tưởng thọ ngôn niệm sanh, Khởi pháp chưa từng khởi, Đâu cầu Phật chỉ dạy.

cảnh sắc sơ phát thời, sắc cảnh nhị tính không, bản vô tri duyên giả, tâm lượng dữ tri đồng, chiếu bản phát phi phát, nhĩ thời khởi tức tự bão, ám sinh giác duyên, tâm thời duyên bất trục chí như vị sinh tiền,sắc tâm phi dưỡng dục, tùng không bản vô niệm, tưởng thụ ngôn niệm sinh, khởi pháp vị tằng khởi, khởi dụng Phật giáo linh.

[FONT=&quot]境色初[/FONT][FONT=&quot]發時。色境二性空。本無知緣者。心量與知同。[/FONT][FONT=&quot]照本發非發。爾時起自息。抱暗生覺緣。心[/FONT][FONT=&quot]時緣不逐。至如未生前。色心非養育。從空本[/FONT][FONT=&quot]無念。想受言念生。起法未曾起。豈用佛教令。[/FONT]

Hỏi: -Nhắm mắt không thấy sắc, Cảnh lự lại thêm phiền, Sắc đã chẳng quan tâm, Cảnh từ chỗ nào phát ?

Sư đáp: -Nhắm mắt không thấy sắc, Trong tâm động lự nhiều, Huyễn thức giả thành dụng, Há gọi trọn không lỗi, Biết sắc chẳng quan tâm, Tâm cũng chẳng quan người, Tùy đi có tướng chuyển, Chim bay trông không thật.

bế mục bất kiến sắc, nội tâm động lự đa, ảo thức giả thành dụng, khởi danh chung bất quá, tri sắc bất quan tâm, tâm diệc bất quan nhân, tùy hành hữu tướng chuyển, điểu khứ không trung chân
.
[FONT=&quot]閉目不見色。[/FONT]內心動慮多。[FONT=&quot]幻識假成用。起名終不過。知色不關心。心亦[/FONT][FONT=&quot]不關人。隨行有相轉。鳥去空中真[/FONT][FONT=&quot].[/FONT]

Hỏi: -Cảnh phát không chỗ nơi, Duyên đó hiểu biết sanh, Cảnh mất hiểu lại chuyển, Hiểu bèn biến làm cảnh, Nếu dùng tâm kéo tâm, Lại thành biết bị biết, Theo đó cùng nhau đi, Chẳng lìa mé sanh diệt ?

Sư đáp:-Tâm sắc, trước, sau, giữa; Thật không cảnh duyên khởi, Một niệm tự ngừng mất, Ai hay tính động tịnh, Đây biết tự không biết, Biết, biết duyên chẳng hợp, Nên tự kiểm bản hình, Đâu cầu tìm ngoại cảnh, Cảnh trước không biến mất, Niệm sau chẳng hiện ra, Tìm trăng chấp bóng huyền, Bàn dấu đuổi chim bay, Muốn biết tâm bản tánh, Lại như xem trong mộng, Ví đó băng tháng sáu, Nơi nơi đều giống nhau, Trốn không trọn chẳng khỏi, Tìm không lại chẳng thành, Thử hỏi bóng trong gương, Tâm từ chỗ nào sanh ?!

sắc tâm tiền hậu trung, thật vô duyên khởi cảnh, nhất niệm tự ngưng vô thùy năng kế động tĩnh thử tri tự vô tri, tri tri duyên bất hội, đương tự kiểm bản hình, hà tu cầu vực ngoại, tiền cảnh bất biến tạ, hậu niệm bất lai kim, cầu nguyệt chấp huyền ảnh, thảo tích trục phi cầm, dục tri tâm bản tính, hoàn như thị mộng lí, thí chi lục nguyệt băng, xứ xứ giai tướng tự, tị không chung bất thoát, cầu không phục bất thành, tá vấn kính trung tượng, tâm tùng hà xứ sinh ?

[FONT=&quot]色心前後中。實無緣起境。一[/FONT][FONT=&quot]念自凝忘。誰能計動靜。此知自無知。知知緣[/FONT][FONT=&quot]不會。當自檢本形。何須求域外。前境不變謝。[/FONT][FONT=&quot]
[/FONT][FONT=&quot]後念不來今。求月執玄影。討迹逐飛禽。欲知[/FONT][FONT=&quot]心本性。還如視夢裏。譬之六月氷。處處皆相[/FONT][FONT=&quot]似。避空終不[/FONT]脫。求空復不成。借問鏡中像。心[FONT=&quot]從何處生[/FONT][FONT=&quot]?.[/FONT]

Hỏi: -Khi đều đặn dụng tâm, Nếu là an ổn tốt ?

Sư đáp:-Khi đều đặn dụng tâm, Đều đặn không tâm dụng, Bàn quanh danh tướng nhọc, Nói thẳng không mệt phiền, Không tâm đều đặn dụng, Thường dụng đều đặn không, Nay nói chỗ không tâm, Chẳng cùng có tâm khác.


kháp kháp dụng tâm thời, kháp kháp vô tâm dụng, khúc đàm danh tướng lao, trực thuyết vô phồn trùng, vô tâm kháp kháp kháp dụng, thường dụng kháp kháp vô, kim thuyết vô tâm xứ, bất dữ hữu tâm thù.

[FONT=&quot]恰恰用心時。恰恰無心用。曲譚名相勞。直[/FONT]說無繁重。無心恰恰用。常用恰恰無。今說無[FONT=&quot]心處。不與有心殊[/FONT][FONT=&quot].[/FONT]

Hỏi: -Người trí dẫn lời diệu, Cùng tâm phù hợp nhau, Lời cùng tâm đường khác, Hiệp thì trái vô cùng ?

Sư đáp:-Phương tiện nói lời diệu, Phá bệnh đạo đại thừa, Bàn chẳng quan bản tánh, Lại từ không hóa tạo, Vô niệm là chơn thường, Trọn phải bặt đường tâm, Lìa niệm tánh chẳng động, Sanh diệt chẳng trái lầm, Cốc hưởng đã có tiếng, Bóng gương hay ngó lại.

phương tiện thuyết diệu ngôn, phá bệnh đại thừa đạo, phi quan bản tính đàm, hoàn tùng không hoá tạo, vô niệm vi chân thường, chung đương tuyệt tâm lộ, li niệm tính bất động, sinh diệt vô quai ngộ, cốc hưởng kí hữu thanh, kính tượng năng hồi cố.

[FONT=&quot]方便[/FONT]說[FONT=&quot]妙言。破病大乘道。非關本性譚。還從空化造。[/FONT][FONT=&quot]無念為真常。終當[/FONT]絕心路。離念性不動。生滅[FONT=&quot]無乖誤。谷響既有聲。鏡像能迴顧[/FONT][FONT=&quot].[/FONT]

Niên hiệu Hiển-Khánh năm đầu (656 T.L) nhà đường, Ấp Tể Tiêu Nguyên Thiện thỉnh Sư xuống núi trụ trì chùa Kiến Sơ. Sư hết lời từ chối mà không được. Bất đắc dĩ, Sư gọi đệ tử thượng thủ là Trí-Nham truyền trao pháp ấn và dặn dò tiếp nối truyền dạy tại núi nầy.

Sư sắp xuống núi bảo chúng: -Ta không còn bước chơn lại núi nầy. Lúc đó chim thú kêu buồn gần suốt tháng không dừng. Trước am có bốn cây ngô đồng, giữa tháng hè bỗng nhiên rụng lá.

Năm sau (657 T.L) ngày 23 tháng giêng, Sư thị tịch tại chùa Kiến-Sơ, thọ 64 tuổi, tuổi hạ được 41. Ngày 27 đưa quan tài lên núi Kê-Long an táng, số người tiển đưa hơn vạn.

Phái thiền của Sư truyền, sau nầy gọi là Ngưu-Đầu-Thiền, vì lấy tên núi mà đặt tên. Số môn đồ khá đông, lưu truyền thạnh hành đến sáu đời mới dứt.

(Có học giả khả nghi tác phẩm Tuyệt Quán Luận là do sư Pháp Dung trước tác).
<!--[if gte mso 9]><xml> <w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156"> </w:LatentStyles> </xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]> <style> /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:#0400; mso-fareast-language:#0400; mso-bidi-language:#0400;} </style> <![endif]-->

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/votamgioikhaxuat2_zpsb08a7d32.jpg"].




































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/mactrungtam2_zps91fa9f98.jpg"].




































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/canhduyenvohaoxu_zpsd7052278.jpg"].




































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/nhudauchimgiuahukhong_zpsc8ed599c.jpg"].




































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/nhudauchimgiuahukhong2_zps6fd4e0c6.jpg"].




































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/nhuvangtheoti1EBFng_zps8f957b77.jpg"].




































.[/NEN]

Bài 42

Trí Nham Thiền sư _ 智巖禪師

Người Khúc A, họ Hoa, năm 20 tuổi đã cao 7 thước 6 tấc (thước Tàu), xuất thân võ tướng (Lang tướng).

Bốn mươi tuổi mới xin xuất gia với Thiền sư Bảo Nguyệt, ở núi Hoàn công. Một hôm chợt thấy một dị Tăng thân cao hơn một trượng hiện ra nói : “Khanh đã 80 đời xuất gia, nay nên tinh tấn hơn!”, nói xong liền biến mất.

Sư thường thiền định trong cốc, có lần nước trên núi đổ xuống như thác, sư vẫn điềm nhiên tĩnh toạ, nước tự rút.

Có 2 người bạn chiến đấu xưa, nghe danh sư vào núi tìm gặp :

_ Vì sao Ngài ở đây ? Lang tướng có điên hay không ?

_ Ta điên sắp tỉnh, còn các ngươi điên đang phát triển. Phàm háo sắc, thanh âm bất chính; tham vinh hoa, cậy sủng ái thì bị sanh tử lưu chuyển, làm sao tự ra khỏi ?

ngã cuồng dục tỉnh, quân cuồng chính phát. Phu thị sắc dâm, thanh tham vinh mạo sủng, lưu chuyển sinh tử, hà do tự xuất ?

我狂欲醒, 君狂正發。夫嗜色淫,聲貪榮冒寵。流轉生死 何由自出 ?

Năm Trinh Quán thứ 17 (643 _ Đường Thái Tông), sư trở về Kiến Nghiệp, vào núi Ngưu Đầu tham kiến Thiền sư Pháp Dung. Thiền sư Dung dạy :

_ Ta nhận bí pháp chơn truyền từ Đạo Tín Đại sư, các sở đắc đều tiêu vong, giả sử có một pháp cao hơn Niết Bàn, ta cũng coi như mộng huyễn. Phàm một mảy trần dấy lên mà trời bị mờ, một hạt cải rơi xuống mà đất bị che. Ông nay đã vượt qua cái thấy này, ta còn nói gì nữa. Việc hoá đạo ở sơn môn nay giao cho ông.

Ngô thụ Tín đại sư chân quyết sở đắc đô vong, thiết hữu nhất pháp thăng quá Niết bàn, ngô thuyết diệc như mộng ảo. Phu nhất trần phi nhi ế thiên, nhất giới đoạ nhi phú địa. Nhữ kim dĩ quá thử kiến, ngô phục hà vân. Sơn môn hoá đạo đương phó chi ư nhữ.

吾受信大師真訣所得都亡。設 有一法勝過涅槃,吾說亦如夢幻。夫一塵飛 而翳天。一芥墮而覆地。汝今已過此見。吾復
何云。山門化導當付之於汝.

Sư vâng mệnh thừa kế đời thứ 2 (tông Ngưu Đầu), sau đem chánh pháp truyền cho Thiền sư Phương. Sư trụ 2 chùa Bạch Mã và Thê Huyền, sau dời chỗ đến thành Thạch Đầu.

Năm Nghi Phụng thứ 2 (677 _ Đường Cao Tông), ngày 10 tháng giêng thị hiện nhập diệt, nhan sắc không đổi, tứ chi vẫn mềm mại, co duổi như người còn sống, trong thất có mùi hương lạ đến 10 ngày.

Ngài có di ngôn thuỷ táng, thọ 78 tuổi, 39 hạ lạp.

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/nietbansinhtu_zps9564c494.jpg"].




































.[/NEN]

Bài 43

Thiền sư Huệ Phương 慧方禪師

(Sư vâng mệnh thừa kế đời thứ 3, tông Ngưu Đầu)

Người Duyên Lăng, Nhuận Châu, họ Bộc. Xuất gia ở chùa Khai Thiện rồi thọ giới cụ túc, thông suốt Kinh Luận.

Về sau vào núi Ngưu Đầu, tham yết Thiền sư Trí Nham, thưa hỏi chỗ bí yếu. Trí Nham xem biết Sư kham nhận chánh pháp, bèn đem Tâm ấn khai thị. Sư hoát nhiên lãnh ngộ, từ đó chẳng rời núi rừng cả 10 năm.

Học giả 4 phương tụ học đông đúc, một hôm Sư bảo chúng :

_ Ta sắp đi nơi khác, tuỳ duyên lợi vật, các ông nên tự an.

Rồi đem Chánh pháp truyền trao Thiền sư Pháp Trì, Sư về lại Mao sơn được (?) năm, định diệt độ thì bổng gặp 500 người búi tóc buông thòng phía sau, mỗi người đều cầm phướng kết hoa nói :

_ Thỉnh Pháp sư giảng Kinh.

Lại cảm đến Sơn Thần hiện thân rắn lớn đến trước sân tiễn biệt.

Sư bảo thị giả Hồng Đạo :

_ Ta đi thôi, ông báo cho mọi người giúp ta.

Khi các môn nhân vội vã đến thì Sư đã nhập diệt. Bấy giờ nhằm năm Thiên Sách nguyên niên (759), ngày mùng 1 tháng 8. Sư thọ 67 tuổi, hạ lạp 40.

Bài 44.

Thiền sư Pháp Trì 法持禪師 (634 _ 702 TL)

(Sư vâng mệnh thừa kế đời thứ 4, tông Ngưu Đầu)

Người Giang Ninh, Nhuận Châu, họ Trương, xuất gia từ nhỏ, năm 30 tuổi đến tham học với Ngũ Tổ Hoằng Nhẫn, nghe pháp tâm khai mở.
Về sau gặp Thiền sư Huệ Phương được ấn khả, rồi kế thừa dẫn dắt sơn môn, làm Tổ đời thứ 4 tông Ngưu Đầu.

Khi Tổ Hoàng Mai sắp tạ thế có nói với đệ tử Huyền Trách : “Về sau có khoảng 10 người truyền pháp ta, Pháp Trì ở Kim Lăng là một trong 10 người đó”.

Sau, Sư đem “pháp nhãn” truyền lại cho Thiền sư Trí Oai.

Năm Trường An thứ 2 (702 _ Đường Võ Hậu), ngày 5 tháng 9 Sư tịch ở viện Vô Thường, chùa Duyên Tộ ở Kim Lăng.

Sư di chúc bỏ hình hài dưới gốc cây cho muông thú ăn.

Tương truyền ngày sư bỏ xác có phướng thần nhiễu quanh núi mấy vòng, rừng trúc biến màu tang 7 ngày mới hết.

Sư thọ 68 tuổi, hạ lạp 41.

Bài 45.

Thiền sư Trí Uy 智威禪師

(Sư vâng mệnh thừa kế đời thứ 5, Tông Ngưu Đầu)

Người Giang Ninh, họ Trần. Lúc còn bé, một hôm người nhà phát hiện Ngài mất tích, sau đó mới biết Sư đã xuất gia với pháp sư Thống, chùa Thiên Bảo rồi, năm 20 tuổi thọ cụ túc giới.

Sau nghe danh Thiền sư Pháp Trì, sư tìm đến xin theo học và được truyền thụ Chánh Pháp. Từ đó học đồ miền Giang Tả đổ xô tìm đến, trong đó có Huệ Trung là bậc pháp khí.

Thường ngày Thiền sư Trí Uy có dạy :

Mạc hệ niệm niệm
Thành sanh tử hà
Luân hồi lục thú hải
Vô kiến xuất trường ba.

莫繫念念　　
成生死河
輪迴六趣海　　
無見出長波

(Chớ vọng niệm hoài,
thành sông sanh tử,
luân hồi mãi trong 6 đường.
Không nhận ra đạo _ Chân Lý _ thì sẽ sanh sóng lớn).

Huệ Trung 慧忠 hoạ lại :

Niệm tưởng do lai huyễn,
Tánh tự vô chung thuỷ.
Nhược đắc thử trung ý,
Trường ba đương tự chỉ.

念想由來幻　　
性自無終始
若得此中意　　
長波當自止

(Niệm tưởng vốn là huyễn,
Nó đâu có đầu đuôi gì.
Nếu biết được điều này,
Sóng lớn tự nhiên ngưng).

Sư Trí Uy cũng có dạy bài kệ khác :

Dư bổn tánh hư vô,
Duyên vọng sanh nhân ngã,
Như hà tức vọng tình ?
Hoàn quy không xứ toạ.

余本性虛無　　
緣妄生人我
如何息妄情　　
還歸空處坐

(Bổn tánh vốn hư vô,
Theo vọng sanh nhân ngã
Làm sao dứt vọng tình ?
Trở về ngồi chỗ không).

Huệ Trung dùng kệ hoạ đáp :

Hư vô thị thực thể.
Nhân ngã hà sở tồn ?
Vọng tình bất tu tức,
Tức phiếm Bát Nhã thuyền.

虛無是實體　　
人我何所存
妄情不須息　　
即汎般若船

(Thật thể vốn trống không,
Nhân ngã do đâu có ?
Không nên ngăn vọng tình,
Mênh mông thuyền Bát nhã).

Sư biết Huệ Trung liễu ngộ, bèn đem sơn môn giao phó. Sau đó tùy duyên hóa đạo. Vào năm Khai Nguyên thứ 17 (729 – Đường Huyền Tông), ngày 18 tháng 2, Sư tịch ở chùa Duyên Tộ. Sắp thị hiện nhập diệt, Sư bảo đệ tử:

_ Hãy mang thây ta bỏ trong rừng bố thí cho các cầm thú.

Sư thọ 77 tuổi.

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/luanhoi_zps74f481a0.jpg"]
.

































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/phapkhong2_zpscbadbf04.jpg"]
.

































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/quykhong_zpsbf984231.jpg"]
.

































.[/NEN]

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/songmacsong2_zps154a77e0.jpg"]
.

































.[/NEN]

Bài 46

Đời thứ sáu: THIỀN SƯ HUỆ TRUNG _ 慧忠禪師

Người ở Thượng Nguyên, Nhuận Châu, họ Vương, năm 23 tuổi thọ nghiệp ở chùa Trang Nghiêm, sau đó nghe thiền sư Trí Uy ra đời bèn đến yết kiến. Uy vừa thấy Sư, nói:

- Sơn chủ đến rồi!

Sư cảm ngộ ý chỉ sâu kín, Uy bèn cho làm thị giả thân cận. Về sau Sư từ giã thầy, đi quan sát lễ thiện tri thức các nơi. Trí Uy thấy dây hoa Lăng tiêu (còn gọi là tử oai) ở cụ giới viện, vào hạ bị bỏ phế điêu tàn. Có người định chặt bỏ, nhân đó Trí Uy can bảo:

- Đừng chặt, khi Huệ Trung trở về thì dây tử oai đó đâm chồi lại.

Đến khi Sư về thì ứng nghiệm như lời dự đoán. Uy bèn đem sơn môn giao phó Sư, rồi ra ở chùa Duyên Tộ.

Sư bình sanh chỉ có một áo nạp không thay đổi, đồ dùng chỉ có một cái chõ để đổ xôi. Thường có hai kho chứa lúa cho tăng dùng, kẻ trộm hay rình mò thì có hổ gìn giữ cho.

Huyện lệnh Trương Tốn lên núi yết kiến, hỏi Sư:

- Sư ở đây có một mình hay có đồ đệ nào theo hầu hay không ?

Sư đáp:

- Có dăm ba người.

Tốn hỏi:

- Sao tôi không thấy ai hết vậy ?

Sư gõ thiền sàng, có ba con cọp gầm thét vừa bước ra. Tốn sợ hãi thối lui.

Sau chúng thỉnh Sư vào trong thành, ở chùa Trang Nghiêm Cựu. Sư muốn xây dựng pháp đường riêng biệt ở phía đông chánh điện. Đã có sẵn cây cổ thụ, bầy chim khách đóng tổ trên đó, công nhân sắp đốn cây. Sư báo loài chim khách: “Sắp xây pháp đường ở đây, các người sao chẳng đi mau?”. Nói xong, bầy chim khách liền dời tổ qua cây khác. Lúc mới xây nền có hai thần nhân trấn giữ bốn góc, lại ngầm giúp làm việc ban đêm, chẳng mấy hôm xong việc.

Từ đó học đồ bốn phương vân tập dưới tòa, có 34 người đắc pháp, mỗi người trụ một nơi giáo hóa nhiều chúng.

Sư thường có kệ dạy chúng an tâm, kệ rằng:

Nhân pháp song tịnh,
Thiện ác lưỡng vong.
Chơn tâm chơn thật
Bồ đề đạo tràng.

人法雙淨　　
善惡兩忘　　
真心真實
菩提道場

(Ngã pháp đều rỗng,
Thiệc ác quên hết.
Chơn tâm chơn thật,
Bồ đề đạo tràng).

Năm Đại Lịch thứ ba (768 – Đường Đại Tông), trước thạch thất cây treo chõ, dây mây móc áo bỗng nhiên khô chết giữa nắng hạ. Năm thứ tư (769) ngày 15 tháng 6 họp chúng bố tát xong, Sư sai thị giả cạo sạch tóc tắm rửa. Đến tối có mây lành bao phủ tịnh xá Sư, trên không lại nghe tiếng nhạc trời. Tới sáng sớm Sư thản nhiên ngồi hóa, bấy giờ mưa to gió lớn gây sấm sét quật ngã cây rừng, lại có cầu vồng trắng bắc qua các hang núi.
Năm thứ năm (770), mùa xuân trà tỳ thu xá lợi nhiều không kể xiết. Thọ 87 tuổi.

[NEN="http://i1240.photobucket.com/albums/gg499/hoatihon/bodedaotrang2_zpsaacfe0f0.jpg"]
.

































.[/NEN]

Bài 47

PHÁP TỰ BÀNG XUẤT TỪ THIỀN SƯ PHÁP DUNG

THIỀN SƯ ĐÀM THÔI 曇璀禪師 Ở CHUNG SƠN, KIM LĂNG

Người Ngô Quận, họ Cố. Ban đầu đến yết kiến Đại sư Dung ở Ngưu Đầu, Đại sư trông qua đánh giá Sư là người kỳ đặc, bèn gọi Sư bảo:

- Sắc thanh … là đồ độc đối với vô sanh, thọ tưởng … là hầm hố đối với bậc chí nhân. Ông biết điều đó chăng?
-
Sư lặng thinh và suy xét đó, đại ngộ huyền chỉ.

Sư tìm đến ở Chung Sơn, ẩn dấu trải qua nhiều năm, am tranh nồi đất đạm bạc đến hết tuổi già. Đời Đường năm Thiên Trụ thứ ba (694 - Đường Vũ hậu) ngày mùng 6 tháng 2, điềm nhiên nhập định bảy ngày rồi tịch. Thọ 62 tuổi.

__________________


NHỮNG PHÁP TỰ BÀNG XUẤT BA ĐỜI TỪ THIỀN SƯ TRÍ UY

1. THIỀN SƯ HUYỀN ĐĨNH 玄挺禪師 Ở CHÙA AN QUỐC, TUYÊN CHÂU.

Chẳng biết Sư là người ở đâu. Một hôm có vị tăng từng đến Trường An để giảng kinh Hoa Nghiêm, tăng đó đến hỏi Ngũ Tổ (Trí Uy):

- Chơn tánh duyên khởi, nghĩa đó như thế nào?

Tổ lặng thinh. Lúc đó Sư đứng hầu Tổ, sau đó đáp:

- Đại đức! Lúc đang hỏi dấy lên một niệm, đó là duyên khởi trong chơn tánh.

Ngay lời nói của Sư, tăng đó đại ngộ.

Lại có người hỏi Sư:

- Nam Tông do đâu mà lập?

Sư đáp:

- Tâm tông không có Nam Bắc.


-----------------


2. THIỀN SƯ HUYỀN TỐ 玄素禪師 Ở CHÙA HẠC LÂM, NHUẬN CHÂU.

Người ở Duyên Lăng, Nhuận Châu, họ Mã. Vào năm Như Ý nhà Đường (692 - Đường Vũ hậu), Sư thọ nghiệp ở chùa Trường Thọ, Giang Ninh.

Tham vấn bữa tối với thiền sư Trí Oai, Sư bèn ngộ chơn tông. Về sau Sư ở chùa Hạc Lâm, Kinh Khẩu.

Từng có lần kẻ đồ tể lễ yết kiến Sư, muốn thỉnh Sư đến nhà để lo liệu cúng dường. Sư vui vẻ mà đi, chúng đều ngạc nhiên. Sư nói:

- Phật tánh bình đẳng, trí ngu có một. Chỉ cần người độ được ta liền độ cho, lại có gì là khác biệt đâu?

Hoặc giả có tăng hỏi:

- Thế nào là ý Tây lai?

Sư đáp:

- Hội tức là chẳng hội (hiểu), nghi tức là chẳng nghi.

Sư lại nói:

- Cái chẳng hội chẳng nghi, cái chẳng nghi chẳng hội.

Lại có tăng gõ cửa, Sư hỏi:

- Ai đó?

Đáp: - Tăng

Sư nói:

- Không những là tăng, Phật đến cũng chẳng được.

Hỏi:

- Phật đến tại sao chẳng được?

Sư đáp:

- Không có chỗ cho ông dừng đậu.

Năm Thiên bảo thứ 11 (752 – Đường Huyền Tông), nửa đêm Sư không bệnh mà tịch, thọ 85 tuổi.

Xây tháp thờ ở núi Hoàng Hạc. Sắc ban thụy hiệu là Đại Tân Thiền Sư, tháp hiệu Đại Hòa Bảo Hàng.

Bài 48

3. THIỀN SƯ SÙNG HUỆ 崇慧禪師 Ở NÚI THIÊN TRỤ, THƯ CHÂU.

Người Bành Châu, họ Trần. Đầu niên hiệu Càn Nguyên (758 – Đường Túc Tông), Sư đến lập chùa ở núi Thiên Trụ, Thư Châu. Năm Vĩnh Thái nguyên niên (765 – Đường Đại Tông) sắc ban hiệu chùa là Thiên Trụ.

Có vị Tăng hỏi:

- Thế nào là cảnh Thiên Trụ ?

Sư đáp:

Chủ bạc sơn cao nan kiến nhật
Ngọc kính phong tiền dị hiểu nhân.

主薄山高難見日
玉鏡峯前易曉人。

(Chủ nhạt núi cao khó thấy trời,
Gương báu trên soi dễ biết người).

Hỏi:

- Khi Đạt-ma chưa đến xứ này, ở đây có Phật pháp không?

Sư đáp:

- Khi chưa đến hãy tạm gác qua, việc ngay bây giờ ra sao?

- Con chẳng hội xin Sư chỉ dạy.

Sư nói:

- Không gian muôn thuở, gió trăng nhất thời.

萬 古長空一時風月

(Vạn cỗ trường không, nhất thời phong nguyệt)

Hồi lâu Sư lại hỏi:

- Xà lê hội chăng? Trên phận sự chính mình ra sao? Đạt ma kia đến hay chưa đến có can hệ gì? Nhà kia đến giống hệt gã đi bói toán kiếm ăn, thấy ông chẳng hội mới dùng văn tự cho ông hiểu quẻ. Cát hung vừa sanh, hãy tự xem tất cả ở trên phần của ông.

Tăng hỏi:

- Thế nào là người biết bói?

Sư đáp:

- Lúc ông vừa ra cửa liền chẳng trúng.

Hỏi:

- Thế nào là gia phong của Thiên Trụ?

Sư đáp:

- Thời hữu bạch vân lai bế hộ,
Cánh vô phong nguyệt tứ sơn lưu.

時有白雲來閉戶。
更無 風月四山流

(Có lúc mây trắng giăng màn cửa,
Đâu còn trăng gió cuốn tứ sơn*).

* Tứ sơn : sanh, lão, bệnh, tử.

Hỏi:

- Tăng chết thiên hóa đi về đâu ?

Sư đáp:

Tiềm nhạc phong cao trường tích thúy,
Thư giang minh nguyệt sắc quang huy.

灊嶽峯高長積翠
舒江明月色光暉.

(Núi Tiềm cao ngọn mãi xanh tươi.
Sông Thư trăng sáng sắc quang huy).

Hỏi:

- Thế nào là Phật Đại Thông Trí Thắng?

如 何是大通智勝佛 ?

Như hà thị Đại Thông Trí Thắng Phật

Sư đáp:

- Trống không từ đại kiếp đến nay chưa từng che đậy, chẳng phải Phật Đại Thông Trí Thắng thì là gì ?

曠大劫來未曾擁滯。 不是大通智勝佛是什麼

Khoáng đại kiếp lai vị tằng ủng trệ, bất thị Đại Thông Trí Thắng Phật thị thập ma.

Hỏi:

- Tại sao Phật pháp không hiện tiền?

Vi thập ma Phật pháp bất hiện tiền ?

為什麼佛法不 現前

Sư đáp:

- Chỉ vì ông không hội cho nên không hiện tiền. Nếu ông hội rồi cũng không có Phật đạo nào để thành.

Chỉ vi nhữ bất hội, sở dĩ thành bất hiện tiền, nhữ nhược hội khứ, diệc vô Phật đạo khả thành.

只為汝不會。所以成不現前。汝若 會去。亦無佛道可成.

Hỏi:

- Thế nào là đạo? (như hà thị đạo) 如何是道

Sư đáp:

- Mây trắng che núi xanh,
Ong chim lượn sân hoa.

白雲覆青嶂
蜂鳥步庭華。

(Bạch vân phú thanh chướng,
Phong điểu bộ đình hoa).

Hỏi:
- Chư Thánh từ trước có nói lời nào chăng ?

Tùng thượng chư Thánh hữu hà ngôn thuyết ?

從上諸聖有何言說 ?

Sư hỏi lại:

- Ông nay thấy ta có lời nói nào chăng ?!

Nhữ kim kiến ngô hữu hà ngôn thuyết ?!

汝今見吾有何言說

Hỏi:

- Mời Sư cử xướng trong tông môn.

Sư đáp:

- Thạch ngưu trường hống chơn không ngoại,
Mộc mã tê thời nguyệt ẩn sơn.

石牛長吼真空外,
木馬嘶時月隱山。

(Trâu đá rống to ngoài chân không,
Ngựa gỗ hí vang, trăng khuất núi.)

Hỏi:

- Thế nào là chỗ Hòa thượng làm lợi người?

Sư đáp:

- Một trận mưa nhuần khắp, ngàn núi sắc xinh tươi.

Nhất vũ phổ tư, thiên sơn tú sắc.

一雨普滋千山秀色

Hỏi:

- Thế nào là người ở trong núi Thiên Trụ?

Sư đáp:

- Độc bộ thiên phong đỉnh,
Ưu du cửu khúc tuyền.

獨步千峯頂
優游九曲泉。

(Một mình thả bước qua ngàn đỉnh,
Thong dong chín chỗ suối cong queo).

Hỏi:

- Thế nào là ý Tây lai?

Sư đáp:

- Bạch viên bão tử lai thanh chướng,
Phong điệp hàm hoa lục nhị gian.

白猿 抱子來青嶂
蜂蝶銜華綠蘂間。

(Vượn trắng bồng con nơi hẻm núi,
Ong bướm dập dìu hút mật hoa).

Sư ở núi diễn nói đạo khoảng 22 năm. Năm Đại Lịch thứ 14 (779 – Đường Đại Tông), ngày 22 tháng 7 Sư quy tịch. Tháp xây ở phía bắc chùa, chơn thân hiện còn (thời điểm 1004).