QUY SƠN CẢNH SÁCH -

[tanphuqm]

QUY SƠN CẢNH SÁCH -THI HÓA - THÍCH NHẬT CHIẾU

Lời ngỏ: Thưa quý vị Văn Cảnh Sách của Thiền Sư Quy Sơn là một trong 4 bộ luật tiểu mà tất cả hàng xuất gia sơ cơ của Phật giáo Bắc tông đều phải thuộc lòng trong những ngày đầu xuất gia nhập đạo: Tỳ Ni, Oai Nghi, Cảnh Sách , Sa Di.
Tanphuqm xin giới thiêu phần Văn Cảnh Sách được thầy Nhựt Chiếu soạn giảng dạy cho Tăng Ni sinh Trung Cấp Phật Học Tỉnh Lâm Đồng

QUY SƠN CẢNH SÁCH​

I CẢNH GIÁC
1. Cảnh giác nghịêp quả vô thường

Phàm nghiệp tạo thì thân tiều tụy
Không một ai thoát lụy hình hài
Tinh cha huyết mẹ cả hai
Đủ duyên hòa hợp thì hài nhi sanh

Tuy bốn đại cộng thành thân thể
Chúng thường hay chống chế lẫn nhau
Sanh, già, bịnh, chết khổ đau
Vô thường bức bách không sao mà ngờ

Sáng còn đó đến giờ chiều mất
Sát na qua mọt giấc đời sau
Ví như sương móc sáng nào
Ánh dương xuất hiện biến vào hư không

Cây bên bờ dây trong thành giếng
Kkông bao giờ miên viễn dài lâu
Niệm niệm mau lẹ nhiệm mầu
Chỉ trong hơi thở bắt đầu lai sanh

2. Cảnh giác xuất gia không trọn :
Sao an nhiên để mình vô dụng
Cha mẹ không cung phụng ngọt ngon
Lục thân xa cách đâu còn
Không tài trị nuớc lo toan nghiệp nhà

Vâng theo thầylìa xa làng xóm
Trong siêng năng chứa nhóm công phu
Bên ngoài mở rộng đức nhu
Thoát lìa trần thế quyết tu viên thành

Mới thọ giới hữu danh vô thực
Lại vội xưng ta bậc tỳ kheo
Ăn của thường trụ vô ưu
Dùng của tính thí mặc dù khó tiêu

Chẳng nghĩ rằng trăm điều vật dụng
Bởi từ đâu cung phụng cho ta
Bảo rằng hiệp cúng mà ra
Ăn xong ồn náo chuyện nhà thế gian

Nhưng một khi tìm sang vui thú
Mà nào hay vui tụ khổ nhân
Theo trần nhiều kiếp gian tân
Chưa từng phản tỉnh dứt phần phàm phu

Bóng quang âm thiên thu chìm mất
Năm tháng qua giờ giấc sa đà
Thọ dùng của cúng thêm đa
Năm này tháng nọ nghĩ mà xả ly

Sao cứ mãi so bì tích chứa
Lo bỏa trì thân tực phù vân
Đạo sư dạy chúng chuyên cần
Tỳ kheo phải gắng trau thân sửa mình

Muốn tiếnđạo nghiêm minh trì luật
Ngủ mặc ăn nên truất bỏ qua
Nhiều người mê đắm thiết tha
Ngày qua tháng lại bỗng ra bạc đầu

kẻ hậu học muốn cầu tông chỉ
Phải ân cần thỉnh thị tiên tri
Xúât gia bổn phận là gì
Ăn cơm vừa đủ cần chi sang nhiều

3.Cảnh giác không chịu tu
Phật chế luật giới điều trước nhất
Để bắt đầu cởi thật mê lầm
Oai nghi phép tắc nghiêm thâm
Sạch như băng tuyết, tuyệt mầm nhiễm ô

Mới vào đạo bứơc vô giới thể
Phải thực hành quy chế kiểm tâm
Điều chương vi tế nghiêm tầm
Bỏ điều tồi tệ lỗi lầm si mê

Nơi pháp tịch chưa hề tham dự
Luật tỳ ni cũng cứ bỏ qua
Thượng thừa liễu nghĩa cao xa
Làm sao phân biệt được mà biết tu

Tiếc một đời phàm phu trống rỗng
Đến tuổi già hối cũng bằng thừa
Học hành giáo lý chẳng ưa
Đạo mầu nhân đó không đưa vào lòng

Lại đến lúc tuổi chồng lạp chất
Bụng trống không tâm rất tự hào
Chẳng gần bạn tốt thâm giao
Chỉ hay ngạo mạn cống cao làm thầy

Chưa từng rõ đủ đầy luật tắc
Lại hoàn tòan phó mặc vọng tâm
Xuất ngôn vô độ sai lầm
Bậc trung hạ tọa cũng ngầm khinh khi

Khua bát đũa ăn thì chẳngđợi
Bà la môn tụ hội khác chi
Đến đi trái phép lỗi thì
Oai nghi tăng thể thanh quy nào tường

Cách ngồi đứng trái thường thô tháo
Khiến động giao tâm niệm than nhân
Chẳng còn mộ chút một phần
Oai nghi quỹ tắc hiện thân an tường

Sẽ lấy gì làm gương hậu bối
Kẻ học sau chẳng lối đi vào
Mới vừa cảnh giác cho nhau
Vội xưng ta vốn tu cao núi rừng

Giáo pháp Phật chưa từng nghe giữ
Nên tính tình vẫn cứ còn nguyên
Kiến tri nhu thế vì duyên
Sơ tâm biếng nhác đảo điên mà thành

Rồi lần lữa biến sanh quê kệch
chẳng dè mình lếch thếch già ngây
Đến khi gặp việc bó tay
Học nhân phỏng vấn nào hay dẫn đường

Dù có luận điển chương chẳng hợp
Nếu bị khinh trách lớp đi sau
Lửa lòng bốc chấy càng cao
Mở lời lấn át, chướng sao chẳng chừa.

​

 

[tanphuqm]

QUY SƠN CẢNH SÁCH : I CẢNH GIÁC (tt)

QUY SƠN CẢNH SÁCH

4. Cảnh giác phải chịu luân hồi ác báo
Sớm bị bịnh nằm bừa một chỗ
Lại còn nhiều các khổ bao quanh
Sớm chiều suy nghĩ chua chanh
Trong tâm hoảng hốt chưa đành ra đi

Đường phía trước chia ly mù mịt
Nẻo luân hồi nào ít ai bi
Bây giờ hối quá mà chi
Khát nứơc đào giếng làm gì cho xong

Tự giận mình đã không tu tỉnh
Đến tuổi già xác định lỗi lầm
Tử thần kíp đến hỏi thăm
Ra đi sợ sệt kinh tâm lúc này

Giờ lụa thủng chim bay theo nghiệp
Nơi nợ nhiều chuyển tiếp đời sau
Tâm tư rối rắm quặn đau
Thức tâm bị đẩy rớt vào nghiệp xưa

Quỷ vô thường không chừa ai hết
Ý tưởng này nối kết ý kia
Mạng người sương khói tan lìa
Thời gian thấm thóăt riêng chia đôi phần

Trong ba cõi không lường lên xúông
Chốn nhân thiên lôi cuốn thọ thân
Luân hồi mải miết xoay vần
Cảm thương than thở như dần tâm can

5. Kết thúc cảnh giác
Biết như thế sao đang ngậm miệng
Phải tìm phương lên tiếng nhắc nhau
Hận rằng sanh muộn đến sau
Cuối thời tượng pháp Phật nào cũng xa

Giáo pháp Phật thành ra thưa thớt
Lại nhiều người chỉ phớt tu hành
Ống dòm chỉ thấy trời xanh
Xin đem bày tỏ riêng dành người sau

Nếu không bỏ tự cao tự đại
Thì không sao đổi lại tánh xưa
Xuất gia buớc đến Phật thừa
Tâm hình khác tục tập ngừa tham sân​

 

[tanphuqm]

II SÁCH TẤN

II. SÁCH TẤN
1. Sách tấn xuất gia không trọn vẹn:

Dòng Thánh chủng thêm phần rạng rỡ
Bọn ma quân vía vỡ hồn kinh
Bốn ân báo đáp trọn tình
Giúp cho ba cõi hàm linh hưởng nhờ

Không như thế làm nhơ tăng sĩ
Hạnh thô sơ tín thí tiêu hao
Đường tu chẳng tiến phần nào
Một đời hoảng hốt chỗ nào dựa nương

Huống lại được đường đường tăng tướng
Đều do xưa tích trưởng thiện căn
Sao nay chẳng biết tự răn
Thời giờ thấm thoát lướt phăng qua rồi

Nếu đạo nghiệp không tôi không luyện
Đạo quả đâu có chuyện tựu thành
Đời này vô ích hư sanh
Đời sau nghiệp đến chẳng thành công chi

2. Sách tấn thực hành những viêc căn bản của người xuất gia
Đã quyết chí ra đi học đạo
Từ song thân mặc áo nhà tu
Vượt lên sanh tử lao tù
Sớm hôm suy nghĩ cần cù siêng năng

Tâm kỳ vọng làm tăng rường cột
Nêu hạnh lành gương tốt đời sau
Thường xuyên như thế giồi trau
Cũng chưa phù hợp phần nào xuất gia

Khi mở lời nói ra kinh điển
lúc luận bàn phát hiện lý xưa
Hình nghi đĩnh đạc cho vừa
Ý thông khí chính tương thừa thanh lương

Khi ra đi phải nương bạn tốt
Để thường thường rửa gội mắt tai
Ở đâu cũng chọn bạn tài
Hằng luôn nhắc nhở sửa sai cho mình

Nên nói rằng dưỡng sanh cha mẹ,
Còn bạn bè là kẻ tác thành
Thân gần bạn giỏi ngừơi lành
Đi trong sương móc thì sanh thấm nhuần

Gần người xấu tập huân ác kíến
Mỗi sớm chiều bất thiện tăng gia
Hiện tiền quả báo khảo tra
Đến khi nhắm mắt trầm kha muôn đời

Lời nói ngay là lời nghịch nhĩ
Phải hằng ghi tạc kỹ vào trong
Lại hay nuôi đức rửa lòng
Mai danh ẩn tích lâm tòng an nhiên​

 

[tanphuqm]

II SÁCH TẤN

3. Sách tấn tu thiền
Như quyết chí tham thiền học đạo
Vượt ngay lên đốn giáo huyền môn
Nghiêm tầm giáo lý thiền tông
Chọn điều thâm áo rõ nguồn đạo chơn

Hiểu biết rộng phải nhơn học hỏi
Cần được gần người giỏi bạn lành
Tông này khó được viên thành
Dụng tâm chín chắn mới sanh trí mầu

Cơ đốn ngộ cao sâu thămthẳm
Đường xuất trần càng lắm gian tân
Như trên đã tíên đến gần
Vượt qua tam giới, dứt phần tử sanh

Tất cả pháp có danh chẳng thật
Dù trong ngòai biến chất theo tâm
Vì duyên trần cảnh mê lầm
Vọng tình chẳng vuớng, vật tâm ngại gì

Mặc pháp tánh châu tri lưu lợi
Để tự nhiên cắt nối mà chi
Nghe danh thấy sắc có gì
Hai bên ứng dụng thích nghi có thừa

Hành chỉ đúng hợp vừa như thế
Thật chẳng không uổng phế pháp y
Cũng là báo đáp đạo nghì
Bốn ân ba cõi hàm tri hữu tình

Nếu đời đời chuyên tinh bất thất
Phật quả dù tuyệt đối cũng thành
Vì người làm khách vô danh
Ra vào ba cõi độ sanh mọi miền

Môn học này tối huyền tối diệu
Chỉ khẳng tâml liệu thực hành
Bực trung chưa vựơt hóa thành
Nghiêm tầm bối diệp hiểu rành kinh văn

4. Sách tấn học hỏi, hoằng pháp,hướng thượng
Tầm nghĩa lý thường năng tâm đắc
Để phu dương dẫn dắt hậu lai
Báo ơn Đức Phật ngày mai
Tiếc từng tấc bóng miệt mài công phu

Lấy hạnh nghiệp tấn tu hộ niệm
Động tĩnh luôn kiểm điểm oai nghi
Ấy là pháp khí Tăng Ni
Như dây sắn nọ vuợt đi ngàn tầm

Nương cội tùng ngàn năm sừng sững
Người tu hành nhớ những thắng nhân
Mới hay lợi ích bội phần
Giữ gìn trai giới ân cần tinh chuyên

Chớ vuợt qua vì duyên khinh xuất
Trai giới là quy luật tuyệt vời
Quả lành thù diệu muôn đời
Không nên nhàn hạ để trôi ngày giờ

Việc cầu tiến phải nhờ ý chí
Cổ nhân rằng : Bỉ ký trượng phu
Ta đây cũng chẳng hèn ngu
Tự khinh thối khuất còn tu nỗi gì ?

Không như thế có chi là quý
Ở cửa thiền cũng chỉ là không
Dần sà mãn kiếp cô phòng
Thật vô lợi ích phụ lòng đàn na.

​

 

[tanphuqm]

III. TỔNG KẾT

III. TỔNG KẾT
Cúi mong rằng chúng ta quyết chí
Hãy vùng lên hạo khí cao xa
Mở bày hòai bão xuất gia
Hành tàng hướng thượng, lợi tha dẫn đường

Chớ theo thói tầm thừơng thô bỉ
Một đời nay quyết chí cho xong
Việc mình tự liệu chớ trông
Duyên quên ý dứt cửa không ra vào

Các trần cảnh không sao không tác đối
Tâm rỗng rang cảnh hội tịch liêu
Không thông pháp lý cao siêu
Chỉ vì bế tắc quá niều mà ra

văn cảnh sách xem qua nhớ kỹ
Để hằng giờ chú ký vào tâm
Gắng làm chủ tể đừng lầm
Theo phường thông tục đi tầm khổ đau

Nghiệp quả dắt làm sao trốn tránh
Hình đã ngay thì ảnh chẳng cong
Tiếng hòa hưởng thuận song song
Quả nhân rành rõ sao không lo buồn

Nên kinh nói dù muôn ngàn kiếp
Chỗ tạo gây nhân nghiệp không quên
Nhân duyên hội ngộ mà nên
Quả kia lại đến báo đền công minh

Nên biết rằng luật hình ba cõi
Giết trói người phạt tội không tha
Gắng tu nỗ lực vượt qua
Chớ nên nhàn hạ tuổi già trống không

Đã biết rõ tội chồng nghiệp chất
Nên mới khuyên nhau thật tu hành
Nguyện rằng ngàn kiếp lai sanh
Đồng làm bạn pháp chân thành mọi nơi

Nay làm bài minh rằng:
Thân huyễn nhà mộng
Vật sắc trong không
Khoảng trứơc vô cùng
Khoảng sau đâu biết
Ra đây mất kia
Lên xúông cực nhọc
Chưa khỏi ba luân
Bao giờ mới dứt
Tham luyến thế gian
Ấm duyên thành chất
Từ sanh đến già
Không một sở đắc
Gốc rễ vô minh
Nhân đây lầm lạc
Thì giờ nên tiếc
Sát na chẳng lường
Đời này qua không
Đời sau ngăn lấp
Từ mê đến mê
Đều do sáu giặc
Qua lại sáu đường
lăn lóc ba cõi
Sớm hỏi minh sư
Gần gũi cao đức
Quyết chọn thân tâm
Bỏ các gai góc
Đời tự giả dối
Duyên nào ép ngặt
Xét cùng pháp lý
Ngộ là quy tắc
Tâm cảnh đều bỏ
Chẳng ghi chẳng nhớ
Sáu căn an nhiên
Đi đứng vắng lặng
Một tâm chẳng sinh
Vạn pháp đều dứt ./.

​