- Tham gia
- 19 Thg 10 2006
- Bài viết
- 1,366
- Điểm tương tác
- 77
- Điểm
- 48
Lần đến vùng cao mới đây, tôi gặp một người cha cõng con vượt qua con dốc dưới nắng. Đứa bé khoảng lên 3, mồ hôi tươm trên trán nhòe cả mái tóc vàng hoe.
Thương đứa bé, tôi hỏi người cha: “Sao mình không lấy cái mũ đang đội đội cho thằng cu, nó chịu nắng thế này sao nổi, đau thì sao?”. Người cha vẫn cứ tiếp tục bước chân ngược chiều với tôi đáp: “Mình đội cái mũ để mình khỏi đau. Nó đau thì có mình khỏe lo cho nó, chứ mình đau thì ai lo cho nó?”.
<TABLE style="BORDER-COLLAPSE: separate" class=tLegend border=0 cellSpacing=2 cellPadding=0 width=40 align=center><TBODY><TR><TD>
</TD></TR><TR><TD>Minh họa: Lê Thiết Cương</TD></TR></TBODY></TABLE>
Nhiều lần tới vùng cao, tôi vẫn gặp những người cõng con đi dưới nắng mưa, để đứa trẻ đầu trần. Có lẽ họ thấy trẻ con quê mình quen chơi đùa dưới nắng mưa từ tấm bé nên coi nhẹ chuyện mũ nón cho chúng. Nhưng dù sao câu trả lời của người cha này cũng gây ấn tượng với tôi.
Hồi tết mới rồi, trong lúc trà dư tửu hậu, tôi đem chuyện này kể với người bạn ở xa về. Bạn tôi cười: “Coi vậy chứ đừng cho ông bố nọ là quê mùa lạc hậu mà nhầm”. Rồi anh dẫn chứng trong những chuyến bay, tiếp viên luôn dặn dò khách mỗi khi máy bay qua vùng không khí loãng, khi mặt nạ dưỡng khí được cài sẵn tự động rơi xuống trước mặt mỗi người, hành khách đi kèm trẻ con cần nhớ là phải mang mặt nạ dưỡng khí vào cho mình trước rồi mới mang cho trẻ con.
Nguyên tắc an toàn đó xuất phát từ một tính toán thực dụng hữu ích: nếu người lớn không mang chiếc mặt nạ ấy vào cho mình trước, rủi bị ngất xỉu thì ai sẽ mang hộ chiếc mặt nạ ấy cho đứa trẻ, thiệt hại lúc đó sẽ gấp đôi! Giữ được mình thì mới lo được cho người, đơn giản là thế.
Câu nói của người cha vai quen gùi cõng giữa chốn rừng sâu lại làm nhớ đến câu hỏi thế nào là “trí và nhân” mà thầy Khổng Tử đem hỏi ba môn đệ của mình. Cả câu trả lời của Tử Cống “Người trí là người biết người, người nhân là người thương người” cũng như câu trả lời của Tử Lộ “Người trí là người biết làm cho người ta biết mình, người nhân là người biết làm cho người ta yêu mình...” đều chỉ được Khổng Tử bảo là tàm tạm. Chỉ đến khi Nhan Hồi trả lời “Người trí là người tự biết mình, người nhân là người tự thương mình” thì Khổng Tử mới thỏa lòng.
Thương mình rồi mới thương người. Thoạt nghe ai nói vậy nhiều người cho đó là kẻ tầm thường, ích kỷ, thật đáng chê trách bởi không biết nghĩ đến tha nhân. Nhưng ngẫm lại từ thực tế bày ra nhan nhản ở đời, há không phải những người cứ luôn ồn ào rằng mình làm thế này thế nọ là vì người, vì đời thì đó lại chính là những mối hại của đời, bởi những gì họ làm cốt để vụ lợi, những hoa mỹ uyển ngôn chẳng qua chỉ để che đậy tham vọng ích kỷ.
Lấy chuyện những người hữu trách đối đãi với công dân, doanh nghiệp ở nhiều nơi ra so cũng sẽ thấy ở đó có mối tương quan lý thú với những chuyện vừa kể. Giữa ông công chức mặt mũi hầm hầm quát nạt bên dưới và khẩu hiệu “hết lòng phục vụ...” treo phía trên, dân thường không sao tìm được điểm gì chung.
Cứ theo cái tinh thần coi dân là khách hàng, coi cơ quan hành chính là nơi cung ứng dịch vụ công, thì làm thế nào người bán hàng lại có thể được tăng lương, cơ quan ấy có thể phát triển khi họ quan liêu, hách dịch với người đi mua hàng của mình?
Nên khoan vội nói đến sự “cống hiến”, cái lẽ đơn giản, sòng phẳng mà cũng rất thực tiễn chính là ở chỗ: vì lo cho thu nhập của mình, vì tự thương mình mà người cán bộ, viên chức mới phải/nên đối đãi tốt với khách hàng của họ. Vì những nơi có nền hành chính lành mạnh - hay đúng hơn nơi cung ứng được các dịch vụ công tốt, lợi lạc cho cả kẻ bán lẫn người mua đều là những đất nước mạnh giàu.
Mới hay sự lo chân thực thì mộc mạc mà thiết thân, sự lo trên cửa miệng thì hoa mỹ mà giả tạo. Nhưng thiên hạ không nhận lầm cái bụng của người thật sự biết lo bao giờ.
HUỲNH VĂN Mỹ
Thương đứa bé, tôi hỏi người cha: “Sao mình không lấy cái mũ đang đội đội cho thằng cu, nó chịu nắng thế này sao nổi, đau thì sao?”. Người cha vẫn cứ tiếp tục bước chân ngược chiều với tôi đáp: “Mình đội cái mũ để mình khỏi đau. Nó đau thì có mình khỏe lo cho nó, chứ mình đau thì ai lo cho nó?”.
<TABLE style="BORDER-COLLAPSE: separate" class=tLegend border=0 cellSpacing=2 cellPadding=0 width=40 align=center><TBODY><TR><TD>
Nhiều lần tới vùng cao, tôi vẫn gặp những người cõng con đi dưới nắng mưa, để đứa trẻ đầu trần. Có lẽ họ thấy trẻ con quê mình quen chơi đùa dưới nắng mưa từ tấm bé nên coi nhẹ chuyện mũ nón cho chúng. Nhưng dù sao câu trả lời của người cha này cũng gây ấn tượng với tôi.
Hồi tết mới rồi, trong lúc trà dư tửu hậu, tôi đem chuyện này kể với người bạn ở xa về. Bạn tôi cười: “Coi vậy chứ đừng cho ông bố nọ là quê mùa lạc hậu mà nhầm”. Rồi anh dẫn chứng trong những chuyến bay, tiếp viên luôn dặn dò khách mỗi khi máy bay qua vùng không khí loãng, khi mặt nạ dưỡng khí được cài sẵn tự động rơi xuống trước mặt mỗi người, hành khách đi kèm trẻ con cần nhớ là phải mang mặt nạ dưỡng khí vào cho mình trước rồi mới mang cho trẻ con.
Nguyên tắc an toàn đó xuất phát từ một tính toán thực dụng hữu ích: nếu người lớn không mang chiếc mặt nạ ấy vào cho mình trước, rủi bị ngất xỉu thì ai sẽ mang hộ chiếc mặt nạ ấy cho đứa trẻ, thiệt hại lúc đó sẽ gấp đôi! Giữ được mình thì mới lo được cho người, đơn giản là thế.
Câu nói của người cha vai quen gùi cõng giữa chốn rừng sâu lại làm nhớ đến câu hỏi thế nào là “trí và nhân” mà thầy Khổng Tử đem hỏi ba môn đệ của mình. Cả câu trả lời của Tử Cống “Người trí là người biết người, người nhân là người thương người” cũng như câu trả lời của Tử Lộ “Người trí là người biết làm cho người ta biết mình, người nhân là người biết làm cho người ta yêu mình...” đều chỉ được Khổng Tử bảo là tàm tạm. Chỉ đến khi Nhan Hồi trả lời “Người trí là người tự biết mình, người nhân là người tự thương mình” thì Khổng Tử mới thỏa lòng.
Thương mình rồi mới thương người. Thoạt nghe ai nói vậy nhiều người cho đó là kẻ tầm thường, ích kỷ, thật đáng chê trách bởi không biết nghĩ đến tha nhân. Nhưng ngẫm lại từ thực tế bày ra nhan nhản ở đời, há không phải những người cứ luôn ồn ào rằng mình làm thế này thế nọ là vì người, vì đời thì đó lại chính là những mối hại của đời, bởi những gì họ làm cốt để vụ lợi, những hoa mỹ uyển ngôn chẳng qua chỉ để che đậy tham vọng ích kỷ.
Lấy chuyện những người hữu trách đối đãi với công dân, doanh nghiệp ở nhiều nơi ra so cũng sẽ thấy ở đó có mối tương quan lý thú với những chuyện vừa kể. Giữa ông công chức mặt mũi hầm hầm quát nạt bên dưới và khẩu hiệu “hết lòng phục vụ...” treo phía trên, dân thường không sao tìm được điểm gì chung.
Cứ theo cái tinh thần coi dân là khách hàng, coi cơ quan hành chính là nơi cung ứng dịch vụ công, thì làm thế nào người bán hàng lại có thể được tăng lương, cơ quan ấy có thể phát triển khi họ quan liêu, hách dịch với người đi mua hàng của mình?
Nên khoan vội nói đến sự “cống hiến”, cái lẽ đơn giản, sòng phẳng mà cũng rất thực tiễn chính là ở chỗ: vì lo cho thu nhập của mình, vì tự thương mình mà người cán bộ, viên chức mới phải/nên đối đãi tốt với khách hàng của họ. Vì những nơi có nền hành chính lành mạnh - hay đúng hơn nơi cung ứng được các dịch vụ công tốt, lợi lạc cho cả kẻ bán lẫn người mua đều là những đất nước mạnh giàu.
Mới hay sự lo chân thực thì mộc mạc mà thiết thân, sự lo trên cửa miệng thì hoa mỹ mà giả tạo. Nhưng thiên hạ không nhận lầm cái bụng của người thật sự biết lo bao giờ.
HUỲNH VĂN Mỹ
