KINH KALAKA SUTTA:
THẤY BIẾT MÀ KHÔNG DỰNG LẬP THẤY BIẾT
Nguyên Giác
thuvienhoasen.org/a24068/kinh-kalaka-sutta
Trong Kinh Bahiya, Đức Phật dạy rằng “trong cái thấy chỉ là cái được thấy…” và du sĩ ngoại đạo Bahiya tức khắc đắc quả A La Hán. Nghĩa là, quên hết các pháp và chỉ còn thấy trên đầu một chữ “Như”…
Hay như trong Kinh Khemaka, Đức Phật dạy y hệt Kinh Kim Cang là “ưng vô sở trụ… chớ trụ tâm vào đâu hết…”(1)
Một lối khác để vào đạo, có thể tìm thấy ở Kinh Kalaka Sutta (AN 4.24 PTS: A ii 23), trong Aṅguttara Nikāya…
Có thể gọi tắt là:
thấy biết mà dựng lập thấy biết là rơi vào cội nguồn vô minh,
và thấy biết mà không dựng lập thấy biết là hiện thân Niết Bàn.
Điểm xuyên suốt qua ba lời dạy vừa nêu, được dùng rất nhiều trong Thiền Tông. Hiểu ba lời dạy trên, sẽ hiểu được tại sao các Thiền sư thường nói những câu như: …
Ta không một pháp trao cho người…
Không hề có một pháp nào để tu hết…
Giới định huệ đã sẵn đủ trước mắt…
Còn khởi niệm gì nữa chỉ là trên đầu chắp thêm đầu…
Toàn tướng tức tánh…
Trong cái được thấy đã hiển lộ cái thấy…
Kinh Tương Ưng 12.38. Kinh này còn gọi là Cetana Sutta.
Đúng ra, gọi là Cetana 1, vì có 3 kinh cùng mang tên này, nhưng ký hiệu khác.
Sau đây là bản Anh dịch của ngài Thanissaro Bhikkhu. (3)
SN 12.38 PTS: S ii 65 CDB i 576
Cetana Sutta: Intention
Ghi chú 1 (của ngài Thanissaro Bhikkhu): Nhóm 7 khuynh hướng ẩn tàng này là [trong tâm mình]: tham, sân, kiến, bất định (nghi ngờ), ngã mạn, tham hữu (muốn trở thành), và vô minh. Xem kinh AN 7.12.
Ghi chú 2 (của Nguyên Giác): Chữ consciousness thường được dịch là ý thức. Nhưng nơi đây nhiều lần nói về establish (dựng lập), grow, hay come to grow (trưởng dưỡng), nên nơi đây xin dịch là ý niệm cho sát nghĩa. Vì ý niệm là cái có thể thấy, có thể nhận ra. Trong khi ý thức là chưa thể thấy ra. Có lẽ, nếu dịch là nghiệp thức cũng có nghĩa gần như thế.
Cư ngụ tại Savatthi… [Đức Phật nói,] “Những gì mình có ý định, những gì mình sắp xếp, và những gì mình có khuynh hướng ẩn tàng ám ảnh về: [Xem ghi chú 1] Chính đó là nền tảng để an trụ ý niệm [Xem ghi chú 2]. Khi đã có nền tảng hỗ trợ, tất sẽ có dựng lập lên ý niệm. Khi ý niệm đó bám trụ và trưởng dưỡng, tất sẽ lại tái sanh trở lại trong tương lai. Khi tái sanh trở lại trong tương lại, sẽ có một kiếp tương lai sanh, già, bệnh và chết, buồn sầu, than khóc, đau đớn, khổ và tuyệt vọng. Đó là nguyên khởi của toàn bộ mớ đau khổ và căng thẳng.
Nếu mình không có ý định, và không sắp xếp, nhưng nếu mình vẫn còn có khuynh hướng ẩn tàng ám ảnh [về điều gì] , đây cũng là nền tảng cho việc an trụ ý niệm. Khi có nền tảng hỗ trợ, tất sẽ có dựng lập ý niệm. Khi ý niệm đó bám trụ và trưởng dưỡng, tất sẽ lại tái sanh trở lại trong tương lai. Khi tái sanh trở lại trong tương lại, sẽ có một kiếp tương lai sanh, già, chết, buồn sầu, than khóc, đau đớn, khổ não và tuyệt vọng. Đó [cũng] là nguyên khởi của toàn bộ mớ đau khổ và căng thẳng.
“Nhưng, khi mình không có ý định, không có sắp xếp, hay không có khuynh hướng ẩn tàng ám ảnh [về bất cứ thứ gì], sẽ không có nền tảng hỗ trợ nào cho việc an trụ ý niệm. Không có nền tảng hỗ trợ, sẽ không có dựng lập ý niệm. khi ý niệm đó không bám trụ được và không trưởng dưỡng được, sẽ không có chuyện tái sanh trở lại trong tương lai, và thế là sẽ không có tương lai kế tiếp sinh, già, chết, buồn sầu, than khóc, đau đớn, khổ não hay tuyệt vọng.
Một thời Thế Tôn trú ở Saketa, tại khu vườn Kalaka. Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ kheo:
– Này các Tỷ kheo.
– Thưa vâng, bạch Thế Tôn.
Các Tỷ kheo ấy vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau :
– Này các Tỷ kheo, cái gì trong toàn thế giới này được quần chúng Sa môn, Bà la môn, chư Thiên và loài người thấy, nghe, cảm nhận … tư sát, tất cả Ta đều biết.
Này các Tỷ kheo, cái gì trong toàn thế giới này được chư thiên và loài người thấy, nghe … tư sát,
Ta đã được biết rõ như sau:
“Tất cả đều được Như Lai biết đến, Như Lai không có dựng đứng lên”.
Này các Tỷ kheo,
Nếu Ta nói rằng : “Ta biết tất cả những gì trong toàn thế giới này”. Như vậy là có nói láo trong Ta.
Nếu Ta nói rằng : “Ta cả hai biết và không biết”. Như vậy là có nói láo trong Ta.
Nếu Ta nói như sau : “Ta không biết và cũng không phải biết”. Như vậy là có nói láo trong Ta. Như vậy là có lỗi trong Ta.
– Như vậy, này các Tỷ kheo,
Như Lai là vị:
Đã thấy những gì cần thấy, nhưng không có tưởng tượng về điều được thấy, không có tưởng tượng về những gì không được thấy, không có tưởng tượng về những gì cần phải thấy, không có tưởng tưởng về người thấy.
Đã nghe những gì cần nghe nhưng không có tưởng tượng về những gì được nghe, không có tưởng tượng về những gì cần nghe, không có tưởng tượng về người nghe.
Đã cảm nhận những gì cần cảm nhận nhưng không có tưởng tưởng về những gì cảm nhận, không có tưởng tượng những gì cần cảm nhận, không có tưởng tượng về người cảm nhận.
Đã nhận thức những gì cần nhận thức nhưng không có tưởng tượng về những gì được nhận thức, không có tưởng tưởng về những gì không được nhận thức, không có tưởng tượng về những gì cần phải nhận thức, không có tưởng tượng về người nhận thức.
Như vậy, này các Tỷ kheo,
Như Lai đối với các pháp được thấy, được nghe, được cảm nhận, được nhận thức, đều đã biết rõ, nên vị ấy là như vậy.
Lại nữa, hơn người như vậy, không có ai tối thượng hơn và thù thắng hơn.
Ta tuyên bố như vậy.
Những gì được thấy, nghe.
Được cảm nhận ( rồi ) chấp trước.
Được nghĩ là chân thực.
Giữa những người thấy vậy.
Ta không phải như vậy.
Những điều chúng tuyên bố.
Dầu là thật hay láo.
Ta không xem tối hậu.
Ta trong thời đã qua.
Thấy được mũi tên này.
Loài người bị câu móc.
Ta thấy và Ta biết.
Các Đức Phật Như Lai.
Không tham đắm như vậy.
( Bài kinh này trong Tăng Chi Bô Kinh )
Here is a best translation version:
Sau đây, sẽ dịch toàn văn theo bản Anh dịch của ngài Thanissaro Bhikkhu.
Các tỳ kheo, do vậy,
“Như Lai, khi thấy cái được thấy, không dựng lập một [vật như] cái được thấy.
“Như Lai không dựng lập một cái không được thấy.
“Như Lai không dựng lập một [vật] dự kiến sẽ được thấy.
“Như Lai không dựng lập một người thấy.
“Khi nghe…
“Khi cảm thọ…
“Khi nhận biết cái sẽ được nhận biết, Như Lai không dựng lập một [vật như] cái được nhận biết.
Như Lai không dựng lập một cái không được nhận biết.
Như Lai không dựng lập một [vật] dự kiến sẽ được nhận biết.
Như Lai không dựng lập một người nhận biết.
“Các tỳ kheo, do vậy, Như Lai – y hệt không khác trong khi đối cảnh với tất cả các hiện tượng [mà các hiện tượng này] có thể được thấy, được nghe, được cảm thọ & được nhận biết – là “Như thế, Như thị, Như như.’
“Và ta nói với các ngươi rằng: Không có một cái “Như” nào khác cao hơn, cũng không có gì tối thắng hơn.
Như Lai, khi thấy cái được thấy, không dựng lập một [vật như] cái được thấy.
Đức-Phật thấy Đức-Phật cùng vạn vật Nhất Tâm, Nhất THỂ, Bất Nhị, Bình Đẳng Pháp.
…
Toàn tướng tức tánh…
Trong cái được thấy đã hiển lộ cái thấy.
Toàn tướng Đức-Phật cùng vạn vật tức tánh Không.
Trong cái được thấy (tướng Đức-Phật cùng vạn vật) đã TỰ hiển lộ cái thấy.
Cái được thấy? không dựng lập một [vật như] cái được thấy
THẤY BIẾT MÀ KHÔNG DỰNG LẬP THẤY BIẾT
Nguyên Giác
thuvienhoasen.org/a24068/kinh-kalaka-sutta
Trong Kinh Bahiya, Đức Phật dạy rằng “trong cái thấy chỉ là cái được thấy…” và du sĩ ngoại đạo Bahiya tức khắc đắc quả A La Hán. Nghĩa là, quên hết các pháp và chỉ còn thấy trên đầu một chữ “Như”…
Hay như trong Kinh Khemaka, Đức Phật dạy y hệt Kinh Kim Cang là “ưng vô sở trụ… chớ trụ tâm vào đâu hết…”(1)
Một lối khác để vào đạo, có thể tìm thấy ở Kinh Kalaka Sutta (AN 4.24 PTS: A ii 23), trong Aṅguttara Nikāya…
Có thể gọi tắt là:
thấy biết mà dựng lập thấy biết là rơi vào cội nguồn vô minh,
và thấy biết mà không dựng lập thấy biết là hiện thân Niết Bàn.
Điểm xuyên suốt qua ba lời dạy vừa nêu, được dùng rất nhiều trong Thiền Tông. Hiểu ba lời dạy trên, sẽ hiểu được tại sao các Thiền sư thường nói những câu như: …
Ta không một pháp trao cho người…
Không hề có một pháp nào để tu hết…
Giới định huệ đã sẵn đủ trước mắt…
Còn khởi niệm gì nữa chỉ là trên đầu chắp thêm đầu…
Toàn tướng tức tánh…
Trong cái được thấy đã hiển lộ cái thấy…
"vô tâm" hay "vô niệm" thường gặp trong Thiền Tông.
Những khái niệm này có thể thấy nơi đâu trong Kinh Tạng Pali?
KINH CETANA SUTTA: CHỚ DỰNG LẬP Ý NIỆM (Ý THỨC)
Kinh Tương Ưng 12.38. Kinh này còn gọi là Cetana Sutta.
Đúng ra, gọi là Cetana 1, vì có 3 kinh cùng mang tên này, nhưng ký hiệu khác.
Sau đây là bản Anh dịch của ngài Thanissaro Bhikkhu. (3)
SN 12.38 PTS: S ii 65 CDB i 576
Cetana Sutta: Intention
Ghi chú 1 (của ngài Thanissaro Bhikkhu): Nhóm 7 khuynh hướng ẩn tàng này là [trong tâm mình]: tham, sân, kiến, bất định (nghi ngờ), ngã mạn, tham hữu (muốn trở thành), và vô minh. Xem kinh AN 7.12.
Ghi chú 2 (của Nguyên Giác): Chữ consciousness thường được dịch là ý thức. Nhưng nơi đây nhiều lần nói về establish (dựng lập), grow, hay come to grow (trưởng dưỡng), nên nơi đây xin dịch là ý niệm cho sát nghĩa. Vì ý niệm là cái có thể thấy, có thể nhận ra. Trong khi ý thức là chưa thể thấy ra. Có lẽ, nếu dịch là nghiệp thức cũng có nghĩa gần như thế.
Cư ngụ tại Savatthi… [Đức Phật nói,] “Những gì mình có ý định, những gì mình sắp xếp, và những gì mình có khuynh hướng ẩn tàng ám ảnh về: [Xem ghi chú 1] Chính đó là nền tảng để an trụ ý niệm [Xem ghi chú 2]. Khi đã có nền tảng hỗ trợ, tất sẽ có dựng lập lên ý niệm. Khi ý niệm đó bám trụ và trưởng dưỡng, tất sẽ lại tái sanh trở lại trong tương lai. Khi tái sanh trở lại trong tương lại, sẽ có một kiếp tương lai sanh, già, bệnh và chết, buồn sầu, than khóc, đau đớn, khổ và tuyệt vọng. Đó là nguyên khởi của toàn bộ mớ đau khổ và căng thẳng.
Nếu mình không có ý định, và không sắp xếp, nhưng nếu mình vẫn còn có khuynh hướng ẩn tàng ám ảnh [về điều gì] , đây cũng là nền tảng cho việc an trụ ý niệm. Khi có nền tảng hỗ trợ, tất sẽ có dựng lập ý niệm. Khi ý niệm đó bám trụ và trưởng dưỡng, tất sẽ lại tái sanh trở lại trong tương lai. Khi tái sanh trở lại trong tương lại, sẽ có một kiếp tương lai sanh, già, chết, buồn sầu, than khóc, đau đớn, khổ não và tuyệt vọng. Đó [cũng] là nguyên khởi của toàn bộ mớ đau khổ và căng thẳng.
“Nhưng, khi mình không có ý định, không có sắp xếp, hay không có khuynh hướng ẩn tàng ám ảnh [về bất cứ thứ gì], sẽ không có nền tảng hỗ trợ nào cho việc an trụ ý niệm. Không có nền tảng hỗ trợ, sẽ không có dựng lập ý niệm. khi ý niệm đó không bám trụ được và không trưởng dưỡng được, sẽ không có chuyện tái sanh trở lại trong tương lai, và thế là sẽ không có tương lai kế tiếp sinh, già, chết, buồn sầu, than khóc, đau đớn, khổ não hay tuyệt vọng.
Kinh tạng, Pháp học, Tăng chi bộ
Kinh KALAKA LÀ THẤY BIẾT CỦA PHẬT
thuvienhoasen.org/a24068/kinh-kalaka-sutta-thay-biet-ma-khong-dung-lap-thay-bietMột thời Thế Tôn trú ở Saketa, tại khu vườn Kalaka. Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ kheo:
– Này các Tỷ kheo.
– Thưa vâng, bạch Thế Tôn.
Các Tỷ kheo ấy vâng đáp Thế Tôn. Thế Tôn nói như sau :
– Này các Tỷ kheo, cái gì trong toàn thế giới này được quần chúng Sa môn, Bà la môn, chư Thiên và loài người thấy, nghe, cảm nhận … tư sát, tất cả Ta đều biết.
Này các Tỷ kheo, cái gì trong toàn thế giới này được chư thiên và loài người thấy, nghe … tư sát,
Ta đã được biết rõ như sau:
“Tất cả đều được Như Lai biết đến, Như Lai không có dựng đứng lên”.
Này các Tỷ kheo,
Nếu Ta nói rằng : “Ta biết tất cả những gì trong toàn thế giới này”. Như vậy là có nói láo trong Ta.
Nếu Ta nói rằng : “Ta cả hai biết và không biết”. Như vậy là có nói láo trong Ta.
Nếu Ta nói như sau : “Ta không biết và cũng không phải biết”. Như vậy là có nói láo trong Ta. Như vậy là có lỗi trong Ta.
– Như vậy, này các Tỷ kheo,
Như Lai là vị:
Đã thấy những gì cần thấy, nhưng không có tưởng tượng về điều được thấy, không có tưởng tượng về những gì không được thấy, không có tưởng tượng về những gì cần phải thấy, không có tưởng tưởng về người thấy.
Đã nghe những gì cần nghe nhưng không có tưởng tượng về những gì được nghe, không có tưởng tượng về những gì cần nghe, không có tưởng tượng về người nghe.
Đã cảm nhận những gì cần cảm nhận nhưng không có tưởng tưởng về những gì cảm nhận, không có tưởng tượng những gì cần cảm nhận, không có tưởng tượng về người cảm nhận.
Đã nhận thức những gì cần nhận thức nhưng không có tưởng tượng về những gì được nhận thức, không có tưởng tưởng về những gì không được nhận thức, không có tưởng tượng về những gì cần phải nhận thức, không có tưởng tượng về người nhận thức.
Như vậy, này các Tỷ kheo,
Như Lai đối với các pháp được thấy, được nghe, được cảm nhận, được nhận thức, đều đã biết rõ, nên vị ấy là như vậy.
Lại nữa, hơn người như vậy, không có ai tối thượng hơn và thù thắng hơn.
Ta tuyên bố như vậy.
Những gì được thấy, nghe.
Được cảm nhận ( rồi ) chấp trước.
Được nghĩ là chân thực.
Giữa những người thấy vậy.
Ta không phải như vậy.
Những điều chúng tuyên bố.
Dầu là thật hay láo.
Ta không xem tối hậu.
Ta trong thời đã qua.
Thấy được mũi tên này.
Loài người bị câu móc.
Ta thấy và Ta biết.
Các Đức Phật Như Lai.
Không tham đắm như vậy.
( Bài kinh này trong Tăng Chi Bô Kinh )
Here is a best translation version:
Sau đây, sẽ dịch toàn văn theo bản Anh dịch của ngài Thanissaro Bhikkhu.
AN 4.24 PTS: A ii 23 Kalaka Sutta: Tại Vườn của Ngài Kalaka |
“Như Lai, khi thấy cái được thấy, không dựng lập một [vật như] cái được thấy.
“Như Lai không dựng lập một cái không được thấy.
“Như Lai không dựng lập một [vật] dự kiến sẽ được thấy.
“Như Lai không dựng lập một người thấy.
“Khi nghe…
“Khi cảm thọ…
“Khi nhận biết cái sẽ được nhận biết, Như Lai không dựng lập một [vật như] cái được nhận biết.
Như Lai không dựng lập một cái không được nhận biết.
Như Lai không dựng lập một [vật] dự kiến sẽ được nhận biết.
Như Lai không dựng lập một người nhận biết.
“Các tỳ kheo, do vậy, Như Lai – y hệt không khác trong khi đối cảnh với tất cả các hiện tượng [mà các hiện tượng này] có thể được thấy, được nghe, được cảm thọ & được nhận biết – là “Như thế, Như thị, Như như.’
“Và ta nói với các ngươi rằng: Không có một cái “Như” nào khác cao hơn, cũng không có gì tối thắng hơn.
Như Lai, khi thấy cái được thấy, không dựng lập một [vật như] cái được thấy.
Đức-Phật thấy Đức-Phật cùng vạn vật Nhất Tâm, Nhất THỂ, Bất Nhị, Bình Đẳng Pháp.
…
Toàn tướng tức tánh…
Trong cái được thấy đã hiển lộ cái thấy.
Toàn tướng Đức-Phật cùng vạn vật tức tánh Không.
Trong cái được thấy (tướng Đức-Phật cùng vạn vật) đã TỰ hiển lộ cái thấy.
Cái thấy? Như Lai, khi thấy cái được thấy…
Toàn tướng tức tánh…
Trong cái được thấy đã hiển lộ cái thấy.
Toàn tướng Đức-Phật cùng vạn vật tức tánh Không.
Trong cái được thấy (tướng Đức-Phật cùng vạn vật) đã TỰ hiển lộ cái thấy.
Cái được thấy? không dựng lập một [vật như] cái được thấy
Như Lai, khi thấy cái được thấy, không dựng lập một [vật như] cái được thấy.
Đức-Phật thấy Đức-Phật cùng vạn vật Nhất Tâm, Nhất THỂ, Bất Nhị, Bình Đẳng Pháp.