YOGACARIN - DU GIÀ HÀNH TÔNG/ Tinh Yếu, trừng hải

[trừng hải]

3, Định Tính

Việc nhận biết của Thức theo Duy thức tông đều dựa trên Tứ Phần gồm, Kiến phần, Tướng phần, Tự chứng phần và Chứng tự chứng phần.

• Tướng Phần: là Sở duyên tức đối tượng được nhận thức thuộc Sở tri
• Kiến Phần: là Năng duyên tức chủ thể nhận thức thuộc Năng tri
• Tự Chứng Phần: nương Kiến phần để xác định nhận thức thuộc Thể của Tâm thức
• Chứng Tự Chứng Phần: kế đạt, suy lường, tính toán để xác định đúng sai của Tự chứng phần theo tướng trạng thuộc Tâm thức cũng là chỗ sở y duy trì chủng tử và nơi nương tựa sanh năng duyên thuộc Kiến phần.

Như vậy, nhận thức được xác định dựa trên Tự chứng phần thuộc Thể của Tâm thức và nhận thức được xác định này một lần nữa lại do Chứng tự chứng phần xác quyết đúng sai lại dựa trên Pháp tướng của Kiến phần duyên Tướng phần. Do sự tương duyên giữa Tự chứng phần và Chứng tự chứng phần mà sanh nhị nguyên. Nhị nguyên sanh đối đãi vốn đã xa lìa chân như thế mà đối đãi này lại được phán quyết dựa trên tướng trạng Tâm thức bởi Chứng tự chứng phần nên thành cách biệt. Bởi vậy, tự vô thủy Tâm thức chưa bao giờ nhận biết được Tánh của vạn pháp vốn Vô thường, Khổ, Không và Vô ngã.

...

Hề hề,
Trừng Hải

 

[trừng hải]

IV, Duy Thức Dụng

Giáo thuyết Yogacarin chung quy nhằm xác quyết tông thú "Duy chỉ có Thức - Duy Thức" trong đó đối tượng được nhận thức không phải là độc lập ở ngoại giới nên không có gì khác lạ so với các giáo thuyết truyền thống về tính ưu thắng của Tâm trên đối tượng (mang tính chủ quan) nhưng Yogacara hàm chứa một nhận thức luận sắc xảo và rõ ràng hơn; trong mọi nhận thức, tâm, tâm sở mang tính quyết định còn đối tượng được nhận thức chỉ là một "tương tợ ảnh" được định hình do tái cấu trúc và trong một mức độ nào đó nó do tâm tạo ra.
Việc khẳng định tính phi hiện hữu của đối tượng ngoại giới là nhằm mục đích gầy dựng các bước bắt đầu trong Du già-Yoga cho thiền quán về các đảo kiến, Vô thường-Thường, Khổ-Lạc, Vô ngã-Ngã, Bất tịnh-Tịnh và Phi hữu-Hữu khởi sanh do nhầm lẫn thức với cảnh. Đó chính là công phu loại trừ vật huyễn hóa, tâm duyên cảnh hư vọng. Khi sở tri không thì năng tri cũng không: đó là một tâm thức siêu việt kinh nghiệm nơi chủ thể đồng nhất với khách thể và đó chính là tông chỉ "Duy chỉ có Tâm" hay theo luận tụng Hán tạng là Vô tâm Chỉ, cửa vào Yogacara được Thiền tông Trung hoa gọi là Vô môn quan, Không cửa vào, không chủ (thể) không khách (thể) thì đâu còn cái gọi là môn-khí thế gian (Nhớ lại câu chuyện Thiền về việc chọn trụ trì Quy sơn; tổ Bá trượng để một ấm đất trước chúng rồi hỏi "Nó là gì?", thượng thủ Hoa lâm bước ra nói "Không thể gọi là tịnh bình": cũng phần nào thông đạt danh tượng chỉ là hư; đến khi sư Linh hựu bước ra liền đến đá văng ấm đất, không chủ không khách thì có cái gì gọi là ấm, khí thế gian, hề hề).

...

Hề hề,
Trừng Hải

 

[trừng hải]

(tt)

Yogacara dựa trên ba phẩm chất quyết định:

• Trực giác về sự hiện hữu "như nó là"
• Trừ Trí vô phân biệt, mọi nhận thức đều bị nhiễm ô bởi Ngã-Trọng phược (Năng tri-Kiến phần), Ngã sở-Tướng phược (Sở tri-Tướng phần).
• Công phu Du già-Yoga, Chỉ Quán, mang lại một cái nhìn rõ sáng qua việc thấy vạn vật đúng như thực chất của chúng (Vô thường, Khổ, Không và Vô ngã)

Các ảnh tượng trong định (Định tướng) không phải là ảo giác vì được nhìn thấy trực tiếp trước mắt với đầy đủ sự tỉnh giác của giác quan (Thuần lý tri hành). Đó chính là cảnh giới tâm thức tri giác chính nó vì không có gì tách rời khỏi tâm thức (Duy thức Vô ảnh). Các hình tượng trong Chỉ Quán giống y như hình ảnh phản chiếu trong gương; trong thường nghiệm ta luôn luôn mặc định rằng có hai vật khác nhau, một ở ngoại giới tức hình ảnh phản chiếu và một ở trong gương được phản chiếu nhưng thực chất chúng không có gì khác, như nhau vì chỉ có một dòng tâm thức hiển hiện tương ưng.
Cái được nhận thức và cái nhận thức của chỉ duy nhất một tâm, Tâm Đồng Nhất Cảnh, ngay chính lúc đó hành giả sẽ lĩnh hội sự khác biệt giữa ảnh trong gương và hình tượng phản chiếu mà nhận ra phân biệt hư vọng-vọng tưởng (Trong định, hình ảnh phản chiếu là do trực giác nên "như nó là")

...

Hề hề,
Trừng Hải

 

[trừng hải]

(tt & hết)

Yogacarin với thuyết Duy tâm đã tái xác lập lại đạo lộ dẫn về giải thoát với các phần vị:

• Thập tín, Thập trụ, Thập hạnh, Thập hồi hướng
• Gia hành
• Kiến đạo
• Tu đạo
• Vô học đạo.

Không một ai có thể giải thoát khi còn phân biệt khách thể và chủ thể. Ở người an trụ nơi tâm "ngoan không" vẫn còn thấy có thức riêng biệt của mình và do đó không thấy được "Tự tánh tâm".
Và do các khái niệm luôn luôn có khuynh hướng chuyển biến thành thành chấp thủ và đối đãi nên Thế thân tuyên ngôn "Khi thức không còn nắm bắt đối tượng bấy giờ duy chỉ có thức, nơi không có sở thủ lẫn năng thủ". Một hành giả được gọi là thuần thục khi không xem bất cứ đối tượng nào ngoài Tâm là có thực và chính khi ấy hành giả đã nhìn thấy cái gì là thực hữu chứ không phải là "không một vật".
Khi không còn chấp thủ nơi Thức bấy giờ hành giả được an lập trong Duy thức tánh, nơi Cảnh không vì Thức không chứ không phải duy chỉ có năng thủ không. Từ đó phát sinh Căn bản trí, không đối tượng, không phân biệt và siêu xuất thế gian. Không còn phân biệt Năng - Sở, xả ly thực thể và Tâm an lập trong chân tánh của nó.
Một Tâm an trụ trong duy thức tánh là bất tư nghì. Nó vô tâm, vô sở đắc có trí xuất thế gian do đoạn trừ hai chướng Phiền não và Sở tri do Chuyển Y. Đó chính là Vô lậu giới, Bất khả tư nghì, kiên cố, vững chắc, là thân giải thoát an lạc, là Pháp thân của Đại Mâu-ni.

Và đến đây "Du già hành tông - Yogacarine/ Tinh yếu - Những điểm quan trọng cần sáng tỏ về Yogacara" đã...hết rồi, hề hề

Trừng Hải