Hám Sơn vi tiếu: sanh tử vô khứ lai
KíNH LẠY THẾ TÔN, ĐẤNG THOÁT VÒNG PHIỀN NÃO, BẬC CHÁNH ĐẰNG CHÁNH GIÁC.
Cầu cho chúng sinh an lạc, đồng giải thoát mà đáo NIẾT BÀN.
_________________________________________
_________________________________________
Kính thưa quý vị, từ ngày Đấng Từ Phụ nhập NIẾT BÀN cho đến nay đã trải qua gần 3000 năm chẳn, dòng đời thì cứ trôi mãi về nguồn mà hương giải thoát chẳng hề phai nhạt, vẫn mãi mãi lưu hương cả tam thiên đại thiên thế giới, vẫn trọn vẹn như nhiên như núi sở dĩ bạc đầu cũng chỉ do tuyết, vân thâm bất tri xứ cũng chỉ tại người ấu trĩ bất tri, bởi người người tuy nói lời yêu thương mà gươm đao tua tủa trong từng âm vận thương yêu chan chứa để rồi khi lực tàn sức tận đều dắt nhau tiêu diêu về nơi...mà mỗ cũng bất tri để thuật lại cho quý vị. Tuy nhiên, kính thưa quý vị, nhân gian thế gian thường hay dựa vào thuyết này lý nọ mà phán giáo kia tông này, thời này thời nọ mà, theo Trừng Hải tôi cũng chỉ là lời xàm ngôn mậu thuyết xin quý vị hãy cứ ngày ngày ngưỡng mong HỒNG ÂN của MƯỜI PHƯƠNG CHƯ PHẬT, cứ vững bền hùng khí thanh phong lời lời cơ mật, mỗi mỗi vi hành, tỉnh giác chú tâm thì ắt cũng có ngày phát tràng tường tiếu bởi do thấy lối vào mà an nhiên tự tại du hí suốt cả Tam Thiên Đại Thiên Thế Giới chớ chẳng phải đi về thế giới uế trược qua tên gọi là...du lịch ba lô ê cồ nô mít. Và cũng bởi muốn dộng một tiếng đại hồng chung gọi là phổ thỉnh tuy thanh âm hữu tình mà những mong âm vận không vô tình vì khắp nơi nơi đều huyền diệu tác vi mà ai ai cũng hưởng hương giải thoát mà tự tại an nhiên, nên, hôm nay xin mấy lời tường thuật một gương xưa vang tiếng đến ngày nay mà tiếng chưa...dứt đó chính là đại sư Hám Sơn qua bài Hám Sơn Vi Tiếu: Sanh Tử Vô Khứ Lai, xin báo, xin báo.
Kính thưa quý hữu, chuyện mỗ tôi thuật lại nằm trong Hám Sơn tự truyện thuộc thủ bản đời Minh ở bên tàu, thời ấy không phải là "bốn phương phẳng lặng, hai kinh vững vàng" như Nguyễn Du phịa ra trong Khúc ca mới làm người nghe... đứt ruột, hề hề, tức đoạn trường tân thanh mà là thời nhiễu nhương hỗn quân, hỗn quan nên dân cũng hỗn theo cuối đời Minh mạt. Do bởi theo lẽ huyền vi, thời nào nhiêu nhưỡng thì sẽ có bậc thánh giả xuất hiện mà giảm bớt khổ đau cho nhân gian thế giới bởi chư vị đều là bậc lãnh thọ Từ Bi Trí Huệ của Mười Phương Chư Phật nên việc làm vốn là...bất khả...suy diễn. Tuy nhiên hôm nay mỗ vốn không phải bàn luận Ngài Hám Sơn mà chỉ kể lại một phần nhỏ trong đó nó liên quan đến chủ đề "Sanh tử khứ lai là nơi tuyệt lộ" nằm trong phần Chat linh tinh nên xin quý hữu thứ lỗi vì mỗ tôi đôi lúc ưa hay nói linh tinh sự đời bởi tính ưa nói...dóc mà gia cảnh nghèo nàn nói ra câu nào khi tiền vừa hết là cứ bị...xóa sạch sành sanh một chữ không còn, hề hề, nên mới quyền nghi đưa vào bài viết chính, hề hề. Lượng thứ, lượng thứ.
KÍnh thưa quý hữu, chuyện xưa kể rằng vào thời Ngài Hám Sơn đã xuất sơn du luận với các thiện tri thức thì Ngài có làm thiện sự trùng bản (cũng như làm nhuận sắc, chủ biên và đồng là nhà xuất bản hiện nay vậy?) Triệu Luận do một thí chủ hảo tâm phát hành, Ngài vốn luôn băn khoăn khắc khỏi về Toàn Lam, Yển Nhạc (?) trong chương Vật Bất Thiên của Ngài Tăng Triệu bởi vẫn chưa tỏ lộ lẽ huyền vi của Từ Bi Trí Huệ của Chư Phật Mười Phương rồi một hôm như, mùa xuân đến muôn hoa đồng nở rộ vạn cảnh nơi nơi đều thanh bình khi Ngài đọc đoạn ông Phạm Chí ( Bà La Môn) khi về già trở về nơi ngụ ngày xưa (theo thiển ý của mỗ tôi đây là Ngài Xá Lợi Phất sau khi xin Phật Đà quay trở về quê xưa để độ người mẹ sanh thành của mình trước khi tịch diệt, các vị muốn biết rỏ thì xin đọc qua quyển cuộc đời Ngài Xá Lợi Phất đã được Nguyễn Điều, VIệt dịch từ tác phẩm "Sariputta" của một Tỷ Kheo Tích Lan người Đức Nyanatiloka thập phần danh tiếng hoàn cầu mà theo như mỗ tôi còn nhớ lại là một thân hữu đồng đạo với Thiền Sư Nhất Hạnh cũng toàn cầu danh tiếng và có kể lại về lần gặp gỡ bên vườn Lục Xâm Bua-Luxembourg nói về chủ đề Chánh Niệm là trái tim Phật Giáo, chớ không có thảm não ưu sầu như Cung Trầm Tưởng rượu lưng lưng ly đỏ tràn trề vì...ngồi đồng nên một ly rượu cứ uống hoài...không hết bởi...mậu tài khi ngồi chờ em qua quán nhỏ, hề hề). Rồi sau đó Ngài có viết một thi kệ để lại cho hậu sanh biết được chỗ mắt sáng mà noi gương tu học; do vậy Trừng hải tôi xin ghi lại văn Hán-Việt bởi không biết tìm font chữ Hán ở phương nào vì là người mới tiếp cận điện toán nên mù mờ nhiều thứ, tuy nhiên như mỗ tôi thấy nó đâu có thua gì nguyên bản Hán văn mà còn có vẻ tân kỳ nhu nhuyễn hơn dưới dạng latinh hóa.
Sanh tử trú dạ
Thủy lưu hoa tạ
Kim nhật phương tri
Tỉ khổng hướng hạ.
KÍnh thưa quý hữu, Trừng hải tôi sẽ vạn phần cố gắng chuyển tải ý người xưa bằng văn nôm cho dễ "phổ biến" để quý hữu thưởng lãm. Nó vốn thập phần trừu tượng bởi nói đến Chánh Lý Thượng Thừa mà Chư Phật, Chư Tổ đã phương tiện chỉ cho chúng sanh nẻo về giải thoát tức thoát khổ, nên mỗ tôi hằng luôn lo sợ ý tại ngôn ngoại, mà vạn phần cẩn mật chuyển tải cho y chỉ lời dạy người xưa, lỡ có điều gì sai...bậy thì xin quý hữu cứ thẳng thắng chỉ giáo dẹp tan mậu ngộ của mỗ tôi, xin đa tạ trước vì lời chỉ giáo vốn là phước đức mà Trừng Hải thọ lãnh. Kính báo, kính báo
KÍnh thưa quý hữu, trước khi đi vào bài thi kệ Trừng Hải tôi xin nói đôi lời về công phu giới hạnh của chư Thánh Tăng Già, Thánh Giả, bởi việc này không thể lược qua mà là đạo tràng, tịnh thổ khởi sanh Trí Huệ Từ Bi của chư vị. Kính thưa quý hữu, giới hạnh của chư vị Thánh Tăng, Thánh Giả vốn là mật hạnh tức không hiển lộ hình tướng ra bên ngoài nên bề ngoài chư vị Thánh Tăng, Thánh Giả cũng y như phàm phu tục tử mà không có gì sai khác. Tuy, biểu tướng sinh hoạt bên ngoài không có gì sai khác nhưng, lại thập phần sai khác bởi chư vị là nơi phát tích ra hương thơm giới hạnh còn phàm phu tục tử thì lại toàn là...uế khí. Mà hương thơm giới hạnh này theo như Pháp Cú Kinh mô tả lại bay ngược chiều gió, bởi bay ngược chiều gió nên biết đường nào mà...tìm ra. Nương theo luật vận hành về vật lý (Utu-Niyama) trên trái đất chúng ta thì hương thơm phải bay cùng chiều gió mà bay cùng chiều gió nên mới tìm được nơi phát tích của hương thơm, nhưng hương giới hạnh lại bay ngược chiều gió mà tỏa hương bao trùm cả cõi dục giới nhưng kẻ phàm mắt thịt thì lại bất tri. Cũng vì nguyên nhân chư vị nghiêm trì giới luật mà lại là mật hạnh, không kẻ phàm mắt thịt nào thấy được nên năm xưa lúc Tổ Bồ Đề Đạt Ma đến gặp Lương Vũ Đế (vị vua đại thí chủ, đai tri thức của Phât Pháp này cũng có rất nhiều giai thoại lâm ly biến ảo, xin hẹn dịp khác mỗ tôi sẽ lược thuật mời quý hữu thỉnh lãm, hề hề), vị vua này có hỏi Ngài là ai thì, Ngài Bồ Đề Đạt Ma nói là "không biết" rồi rủ áo ra đi. Thưa quý hữu, một Thánh Tăng đã phát Bồ Đề Tâm thì không bao giờ nói về bản thân bởi việc làm đó sẽ phạm vào ngã mạn, nên Ngài đành bỏ mất cơ duyên trong việc hoành truyền Phật Pháp mà về động Thiếu Thất diện bích mất chín năm chờ nhân duyên xưa tới ngày khai quả tức Ngài Huệ Khả (hề hề, Nhị Tổ năm xưa thân xuất là võ tướng, tính vốn nóng như lửa nên khi Tổ Bồ Đề Đạt Ma vấn pháp làm phật ý mình khi đang đàn thuyết pháp, liền phi ngay chuỗi thiết bồ đề trúng ngay...miệng Tổ Đạt Ma, bởi vì lòng từ nên Tổ Đạt Ma phải nuốt toàn bộ...răng gãy vào bụng rồi bỏ đi; theo lời thuật của Hòa Thượng Tuyên Hóa trong Pháp Bảo Đàn Kinh) Cũng vì do phải giữ mật hạnh nên Ngài Hám Sơn cũng viết bài thi kệ này với ý làm khiếm khuyết để khỏi phạm vào việc phô bày tư ngã qua hai từ "Lưu" và "Tỉ khổng".
KÍnh thưa quý hữu, theo như bốn giai vị Khai, Thị, Ngộ, Nhập trong Pháp Bảo Đàn Kinh của Lục Tổ Huệ Năng thì bước đầu tiên là có tâm đồng nhất cảnh tức KHAI, do vậy Trừng Hải tôi xin trình bày bài thi kệ (theo như thiển ý của mỗ tôi), y chỉ như lời Ngài Hám Sơn tức sự chân thật tức KHAI; rồi nhờ thấy sự chân thật nên mới am tường chánh lý tức THỊ, vậy xin tiếp lời như sau:
_ Đầu tiên xin nói về chữ "LƯU": do bởi phải xa lìa ngã mạn, theo ý mỗ tôi, thì Ngài Hám Sơn đã dùng chữ "lưu" theo nghĩa đồng âm mà dị tự tức nguyên nghĩa nó là "giữ lại, không lưu thông" thành nghĩa "chảy, trôi chảy". Đây là điều mà các nhà dịch giả thường vấp phải khi chuyển ngữ câu "Thủy lưu hoa tạ" thành "Nước chảy hoa rơi" mà vốn y chỉ là "Như nước tù đọng trong ao tù giữ lại những cành hoa rơi héo rủ, phai tàn" bởi nó có nghĩa là tích tập, tạp nhiễm cảnh trần bụi đời.
_ Chữ "Tỉ khổng": thường được các dịch giả chuyển ngữ thành "Lỗ mũi hướng hạ" (nghe có vẻ thiền cơ, hề hề). Nhưng thật ra trong văn học Trung hoa thường có câu cách ngôn "Tỉ khổng bất thông" nhằm để chỉ những đều mà bản thân bất tri, mậu ngộ.
Vậy toàn bộ bài thi kệ này có thể chuyển ngữ theo ý của Trừng Hải tôi như sau:
- Sanh tử, luân hồi bởi ở trong khối vô minh tối đen vĩ đại,
Như vũng nước tù đọng chứa những cánh hoa rơi tàn tạ
Hôm nay nhờ có Trí Huệ như mặt trời soi sáng bốn phương vạn vật
Nên mọi điều bất tri, mậu ngộ thuở trước đã buông bỏ trọn vẹn
(Hình như dung lượng ở trang này đã gần hết, nên xin hẹn quý hữu vào ngày mai vì mỗ tôi đã tiêu hết ba đồng trong ngày, hề hề, lượng thứ, lượng thứ)
Kính
,nếu có ai đó vì thế mà thối ý chuyển Tâm mà bỏ Pháp môn hay Đạo mình đã chọn thì nguời đó chứng tỏ chưa đủ niềm tin,chưa tìm hiểu kỹ những gì mình muốn theo đuổi...nguời đó chưa đủ duyên vậy.Giống minhđịnh tôi lúc mới biết Đạo Phật,có theo Pháp môn Tịnh Độ,nhưng do chưa tìm hiểu kỹ nên khi tham gia liền sinh Tâm nghi hoặc,cho nên theo đuợc gần 1 năm thì tôi bỏ.Đó cũng là do chưa đủ duyên vậy.
